Voortplanting en levenscyclus van vlinders: ei, rups, pop, volwassene

Vlinders zijn insecten die de fascinatie van veel mensen opwekken. Dit kan worden verklaard door de felle kleuren waarmee ze zichzelf sieren, door hun slankheid, of zelfs door de verbazingwekkende transformaties die ze gedurende hun hele leven ondergaan. Op dit aspect richt ons artikel zich: we presenteren hun levenscyclus en reproductie.

Het begin van het leven van een vlinder

De levenscyclus van de vlinder is verdeeld in vier verschillende stadia: ei, rups, pop en volwassene. Het vrouwtje begint met het leggen van eieren. Het aantal verschilt per soort, maar over het algemeen is het vrij groot, ongeveer honderd per keer, of ongeveer duizend eieren tijdens het leven van het vrouwtje.

Eieren worden gelegd op bladeren, stengels of andere plantoppervlakken. Voor de Papilio machaonde meest gekozen planten zijn die van de familie Apiaceae of Umbelliferae, waaronder wilde venkel (Foeniculum vulgare), wilde peen (Daucus carota), jichtig gras (Aegopodium podagraria), Alpenkervel (Meum athamanticum). De monarchvlinder (Danaus plexippus) spawnt alleen op een enkele Kroontjeskruid (Asclepias spp.).

Het uiterlijk van de eieren verschilt ook per soort: sommige zijn rond terwijl andere meer langwerpig zijn. Sommige zijn glad en andere hebben doornen of bultjes. Hun kleur verschilt ook als ze net zijn gelegd, een kleur die dan verandert naarmate de ontwikkeling vordert.

Het is ook onmogelijk om een ​​incubatietijd aan te geven, omdat deze niet alleen varieert afhankelijk van de vlindersoort, maar ook van de omgevingsomstandigheden. Er moet echter aan worden herinnerd dat wanneer de omstandigheden gunstig zijn, het uitkomen snel na het leggen van de eieren kan plaatsvinden. Een paar dagen kan genoeg zijn. Maar integendeel, als de temperaturen te laag zijn, kan het enkele weken of zelfs maanden duren.

Rups

De eieren worden gelegd op plaatsen waar de rupsen zich kunnen voeden. De rups is een vraatzuchtig dier dat zijn zinnen zet op de bladeren, stengels of zelfs de wortels van de waardplant. Merk op dat er een paar uitzonderingen zijn en dat sommige soorten zich voeden met dierlijk materiaal (veren of haren – denk aan kleermotten – of zelfs bijenwas, zoals de kastmot).

Rupsen zijn de angst van tuinders en kwekers. Velen van hen worden als schadelijk beschouwd. In tuinen zijn de zogenaamde groene rupsen herbivoor en nestelen zich in kolonies op het tere gebladerte van jonge planten. Ondanks hun naam zijn ze eigenlijk over het algemeen tweekleurig, geel en groen, zwart en groen, oranje en groen. Hun schade begint zodra de eieren uitkomen, want ze verspillen geen tijd. Ze blijven zich voeden totdat ze zijn omgevormd tot een pop. Gezien de snelle ontwikkeling van hun lichaam, vervellen rupsen meerdere keren.

In Europa worden van de 5000 bekende vlindersoorten 650 soorten beschouwd als een bedreiging voor gewassen. De meest gevreesde soorten zijn motten en motten. Biologische landbouw worstelt om ze te bestrijden vanwege hun beperkte controlemiddelen.

De pop

De pop geeft het ontwikkelingsstadium aan dat de rups (of larve) scheidt van het imago (volwassen stadium, gewoonlijk vlinder genoemd). Dit is zeker de meest fascinerende fase omdat het insect een ingrijpende metamorfose ondergaat. Vlinders (of Lepidoptera) zouden ook holometabolische insecten zijn, dat wil zeggen met volledige metamorfose.

De pop wordt meestal opgehangen door de cremaster. Dit is de naam die wordt gegeven aan het aanhangsel aan het einde van de buik van poppen. Bij sommige soorten wordt het gevormd door een groot aantal haken, maar bij andere zijn er maar weinig haken. Aan het uiteinde van deze haken zorgen zijden draden voor de bevestiging op de drager. In de zwaluwstaart is dit opzetstuk bekleed met een riem van zijde. De pop kan ook gewoon in dode bladeren worden geplaatst. Strategieën variëren sterk van soort tot soort. De poppen kunnen worden beschermd door een zijden cocon. Maar dit is niet systematisch.

Tijdens deze fase kan de mot niet bewegen of eten. De metamorfose vindt plaats in een tijd die kan oplopen tot een week. Maar het kan ook meerdere jaren duren. Bij de grote nachtpauw duurt de metamorfose 3 jaar.

De vlinder

Het lijkt ons belangrijk om hier een punt te maken van de verschillende termen die u kunt tegenkomen. Je moet onderscheid maken tussen:

• Uitkomen, wat de overgang aangeeft van het eierstadium naar dat van een rups;
• Verpopping, die de laatste vervelling van de rups aanduidt waardoor deze in een pop verandert;
• De denkbeeldige rui, die de rui van de pop in een vlinder aanduidt. We gebruiken ook wel de term ‘emergence’.

De vlinder komt dus uit de pop tevoorschijn. In tegenstelling tot rupsen, die krachtige kaken hebben die plantenweefsel kunnen verpletteren, is de mond van vlinders uitgerust met een enkele kleine proboscis, opgerold onder het hoofd. Ze kunnen alleen vloeistof opzuigen. Ze voeden zich met suiker en honing. Hun favoriete voedsel is meestal de nectar van bloemen, omdat deze zeer zoete substantie hun energiebehoefte beter dekt dan welke andere dan ook. Daardoor zijn vlinders net als bijen bestuivende insecten. Terwijl ze van bloem naar bloem gaan op zoek naar voedsel, bedekken ze zichzelf met stuifmeel en verspreiden het. Vlinders kunnen deze kostbare suiker ook opzoeken in het sap van rijp fruit. Ze wachten tot het fruit op de grond valt en uiteenvalt. De meeste leven voor een paar weken tot een paar maanden.

Er zijn natuurlijk uitzonderingen op deze algemeenheid: vlinders voeden zich ook met dierlijke uitwerpselen, soorten motten hebben geen proboscis en leven maar een paar dagen omdat ze niet eten, de micropterygidae, een van de kleinste motten, voedt zich met stuifmeelzaden die het maalt met zijn kaken.

De voortplanting van vlinders

Het begint allemaal met het vinden van een partner. Mannetjes en vrouwtjes stoten krachtige feromonen uit. Dankzij hun antennes kunnen ze ze oppikken en een partner in een kilometerslange omtrek identificeren. Als ze bij elkaar zijn gekomen, probeert het mannetje het vrouwtje te verleiden om haar aan te moedigen tot paren: dit is verkering. Hij achtervolgt het vrouwtje dat op haar beurt vlucht. Het kan erg lang duren. Het komt voor dat meerdere mannetjes hetzelfde vrouwtje begeren. In dit geval zal het gevecht niet fysiek zijn, maar volhardt elk mannetje in de uitstoot van feromonen in de hoop dat het genoeg zal zijn om gekozen te worden. Als een vrouwtje een mannetje afwijst, is dat omdat ze al bevrucht is of nog niet klaar is.

Zodra het paar is gevormd, vindt de daadwerkelijke koppeling plaats. De geslachtsorganen van de vlinder bevinden zich aan het einde van de buik, op de laatste segmenten. Ze zijn min of meer zichtbaar, afhankelijk van de soort. Het mannetje houdt het vrouwtje op zijn plaats met een rughaak, de uncus en twee zijplaten, de kleppen. De laatste houden het uiteinde van de buik van het vrouwtje zijdelings vast, terwijl de uncus dorsaal in het intersegmentale membraan van de laatste annulus van het vrouwtje steekt.

Paring is lang en kan enkele uren duren. Het mannetje introduceert dan zijn penis (leeftijd) in de vrouwelijke opening (ostium slijmbeurs) om zijn sperma los te laten, gegroepeerd in een spermatofoor, om een ​​soort zak (copulatoire bursa) te bereiken. Van daaruit reist het sperma naar de eierstokken. De vlinders zijn dan kwetsbaar voor aanvallen door een roofdier. Dit is de reden waarom sommige soorten het vermogen hebben ontwikkeld om tijdens de vlucht te paren.

Dit verschilt allemaal per soort. Verleidingsrituelen zijn min of meer uitgebreid. Sommigen paren slechts één keer, terwijl anderen meerdere keren paren. De natuur is rijk aan diversiteit. Dit artikel presenteert alleen wat het meest kan worden waargenomen.