Wat zijn de verschillen tussen een waterschildpad en een landschildpad?

De familie van schildpadden (Testudines) is erg groot. Sommige soorten leven in zoet water, andere in zout water en weer andere op het land. Maar hoe herken je ze? In dit artikel onthullen we tips om elk type schildpad te onderscheiden.

Een paar woorden over schildpadden

Schildpadden zijn tetrapod-gewervelde dieren die tot de reptielenfamilie behoren. Ze hebben allemaal een min of meer omvangrijke schaal, vaak hard, maar soms ook zacht, afhankelijk van de soort. Bovendien zijn er 343 over de hele wereld die in drie categorieën vallen:

• landschildpadden;
• waterschildpadden;
• zeeschildpadden.

Waterschildpadden zijn het talrijkst (ongeveer 260 soorten), gevolgd door landschildpadden (ongeveer 70 soorten) en ten slotte zeeschildpadden (7 soorten). 42% van de schildpadsoorten wordt met uitsterven bedreigd als gevolg van de grote predatie, maar ook door het verlies van hun natuurlijke habitat. De mens is grotendeels verantwoordelijk.

Alle schildpadden zijn ovipaar en leggen één keer per jaar eieren. Baby’s groeien eerst heel snel, daarna gaat het langzamer. Afhankelijk van de soort eten schildpadden vlees of planten.

Zeeschildpadden (Chelonioidea)

Deze soorten schildpadden leven uitsluitend in zout water. Ze gaan nooit weg, met uitzondering van de vrouwtjes die terugkeren naar hun geboorteplaats om hun eieren te leggen. Als je in zee duikt en je komt onderwater een schildpad tegen, dan is er geen twijfel dat het een zeeschildpad is!

Ze zijn aanwezig in alle wateren van de wereld, met uitzondering van de Noordelijke IJszee, en zijn min of meer groot. De lederschildpad (Dermochelys coriacea) is de grootste van de zeven soorten waaruit deze familie bestaat. Wij vinden ook:

• de onechte karetschildpad (Caretta caretta);
• de groene schildpad (Chelonia mydas);
• de karetschildpad (Eretmochelys imbricata);
• de olijfschildpad (Lepidochelys olivacea);
• de platrugschildpad (Natator depressus);
• Kempsschildpad (Lepidochelys kempii).

Zoals alle reptielen hebben ze longen en ademen ze lucht in. Ze worden daarom gedwongen terug te keren naar het oppervlak om zuurstof op te nemen. Ze hebben echter een indrukwekkende apneuduur, die 40 minuten kan bedragen terwijl ze actief zijn en tot 7 uur tijdens de slaap. Zeeschildpadden bewegen met snelheden tot 35 km/u! Ze bewegen tegelijkertijd hun twee voorvinnen, terwijl waterschildpadden ze de een na de ander fladderen.

Dankzij hun complexe metabolisme zijn ze in staat de druk van de diepte te weerstaan. Aan de andere kant biedt hun afgeplatte schaal hen een betere hydrodynamica, terwijl ze dienen als bescherming en als middel om warmte op te slaan. In tegenstelling tot alle andere soorten kunnen zeeschildpadden hun ledematen daar echter niet intrekken.

Zeeschildpadden hebben zich aangepast aan hun leefruimte, vooral dankzij hun traanklieren die overtollig zout uit hun bloed verdrijven. Dit zijn deze ‘bloedtranen’ die we kunnen waarnemen bij vrouwtjes die eieren leggen op de stranden.

Waterschildpadden

Zoetwaterschildpadden, ook wel zoetwaterschildpadden of zelfs natte schildpadden genoemd, leven in en nabij waterpunten omdat dit voor hen van levensbelang is. Hun schild is iets ronder dan dat van zeeschildpadden, maar veel minder dan dat van landschildpadden. Ze worden opgemerkt door hun afgeplatte poten met zwemvliezen, die wij “zwempeddels” noemen. Ze zijn alleen vleesetend als ze klein zijn, maar worden vervolgens omnivoor.

Slechts één soort schildpadden leeft in zoet water, maar kan zich ook in het zoute water van mangroven wagen. Dit is Chelodina siebenrocki, die voorkomt in Australië, Papoea-Nieuw-Guinea, Papoea en Indonesië.

Waterschildpadden houden van zwemmen en wandelen op droog land en gedijen in de brakke wateren van moerassen. De bekendste is ongetwijfeld de Floridaschildpad (Trachemys scripta elegans), die als huisdier in aquaria voorkomt. Veel eigenaren laten ze vrij in het wild, waar ze zich profileren en echte plagen worden.

Waterschildpadden verlaten het water om te zonnebaden. Ze waarderen rotsen die vaak met hitte zijn belast. Het zand van rivierstranden is echter ook een ruimte waar ze bijzonder naar verlangen.

Landschildpadden

De landschildpadfamilie is groter dan zeeschildpadden, maar kleiner dan waterschildpadden. Ze onderscheiden zich door hun koepelvormige schild en hun massieve, ronde, klauwende poten. Hierdoor kunnen ze graven en bewegen. Hun achterpoten zijn veel groter.

Landschildpadden zijn overwegend herbivoor. Ze kunnen ver van waterbronnen leven, zoals bijvoorbeeld in de woestijn. Ze worden ook aangetroffen in verschillende andere soorten omgevingen, zoals tropische bossen, mediterrane omgevingen, eilanden, enz. Ze gaan zeer zelden of nooit het water in, omdat dit element niet van vitaal belang voor hen is.

Landschildpadden zijn doorgaans veel groter dan waterschildpadden en soms zelfs zeeschildpadden. De grootste zijn de Galapagos-reuzenschildpad en de Seychellen-reuzenschildpad (Aldabrachelys gigantea). De grootste ooit bekend was de Testudo-atlas. Hij leefde in de droge gebieden van Indonesië en Noord-India. Deze landschildpad kon 2,5 m lang worden en tot 900 kg wegen. Ze verdween echter zonder dat iemand de reden begreep.

Alle landschildpadden zijn herbivoren en eten planten, bloemen, kruiden en fruit, maar sommige weigeren van tijd tot tijd niet een paar aasjes. In tegenstelling tot zeeschildpadden die slechts één keer per jaar eieren leggen, kunnen landschildpadden in hetzelfde seizoen meerdere keren eieren leggen.

In Frankrijk is de enige van nature voorkomende landschildpad de Hermann-schildpad (Testudo hermanni). Het wordt gevonden in het Maures-massief en op Corsica. Het wordt echter bedreigd door branden en het verdwijnen van zijn natuurlijke grondgebied ten gunste van verstedelijking. De Griekse schildpad (Testudo graeca) is de meest voorkomende schildpad als huisdier.

Hoe weet ik met welk type schildpad ik te maken heb?

Je hebt een schildpad gevonden en je vraagt ​​je af welk type het is. Tenzij je in de buurt van de zee woont, is de kans klein dat het dier een mariene soort is. Om elk vermoeden weg te nemen en erachter te komen tot welke categorie het behoort, volgen hier enkele aanwijzingen.

De schaal

Om te weten of het een land- of waterschildpad is, moet je onderscheidende tekens vinden. De schaal van landschildpadden is gewelfd, in tegenstelling tot die van waterschildpadden, die meer afgeplat is.

De benen

De voorpoten van schildpadden zijn rond, massief en hebben klauwen waarmee ze kunnen graven. Waterschildpadden hebben plattere voorpoten en ook klauwen, maar dan kleiner. Zeeschildpadden hebben vinnen voor hun voor- en achterpoten.

Esthetische borden

Esthetische aanwijzingen kunnen u ook aanwijzingen geven. Als u bijvoorbeeld een ruitvormig patroon op de kop ziet, heeft u mogelijk te maken met de Malaclemys-schildpad, een waterdier. De Florida-schildpad daarentegen heeft rode banden aan elke kant van zijn kop. Ten slotte heeft de alligatorbijtschildpad (Macrochelys temminckii) puntige platen op zijn schild.

De activiteit

Waterschildpadden zoeken warmte. Tijdens de winter graven ze een gat onder de grond om te schuilen en hun activiteit te verminderen tot de terugkeer van mooi weer. Dit is ook het geval voor landschildpadden die zich in de winter in stapels hout of onder tegels verstoppen om zichzelf tegen de kou te beschermen.

Als u twijfelt, vraag dan advies aan een dierenarts. Hij zal u zonder enig probleem kunnen vertellen met welk type schildpad u te maken heeft. Wees voorzichtig: als je tijdens een wandeling in het bos of aan de oevers van een rivier een schildpad tegenkomt, pak hem dan alleen op als hij in gevaar lijkt. Ze zou inderdaad bang kunnen zijn en gaan plassen (om haar roofdieren te ontmoedigen). Deze reflex leidt echter tot uitdroging, wat tot de dood kan leiden, vooral als u de terugkeer naar huis of het bezoek aan de dierenarts uitstelt.

Door Nathaly Baldo – Gepubliceerd op 09/04/2024 Schildpad