Waarom worden insecten aangetrokken door licht?

De ervaring leert het: als je een vlieg uit een kamer wilt krijgen, hoef je het alleen maar donker te maken en de buitenkant te verlichten. Binnenkort zal ze eruit zijn. In de andere richting, bijvoorbeeld in de zomer, wanneer de ramen openstaan, volstaat het om de lichten aan te doen om de indruk te wekken dat er veel insecten naar binnen worden gelokt die buiten in de buurt zijn. Wat verklaart zo’n aantrekkingskracht van bepaalde insecten op licht?

zicht bij insecten

Om de vraag naar de aantrekkingskracht van insecten op licht te beantwoorden, is het zinvol om eerst te vragen hoe zij de wereld zien en wat zij van de wereld zien.

Het doel van de gezichtsorganen is, afgezien van hun diversiteit in vorm en structuur, en ongeacht de beschouwde soort, om lichtenergie op te vangen en om te zetten in elektrische energie. Dit zijn allemaal signalen die worden doorgegeven aan de hersenen, het centrum van analyse en interpretatie van informatie: de omzetting van een lichtsignaal in een elektrisch signaal wordt fototransductie genoemd.

Bij dieren, gewervelde dieren en ongewervelde dieren wordt dit mogelijk gemaakt dankzij rodopsine, een lichtgevoelig eiwitpigment dat aanwezig is in de fotoreceptorcellen van het oog. Bij insecten wordt het gezichtsorgaan de rhabdome genoemd. Op microscopische schaal is dit orgaan anders georganiseerd, afhankelijk van de soort. Het is best ingewikkeld om in detail te treden. Bedenk dat niet alle insecten even gevoelig zijn voor licht. Het sensorische orgaan van een Drosophila-vlieg vangt slechts 26% van een bepaalde hoeveelheid licht op vergeleken met 100% in een libel. Soorten die ’s nachts leven of in het donker evolueren, zijn uitgerust met een extra orgaan genaamd tapetum, een reflecterend oppervlak dat de gevoeligheid voor licht verhoogt. Zo’n oppervlak bevindt zich ook diep in de ogen van katten, zoogdieren die een goed nachtzicht hebben.

Naast de simpele waarneming van licht ontstaat ook de waarneming van kleuren, niet alle insecten nemen het hele lichtspectrum waar. En als we in dit universum duiken, worden we geconfronteerd met een ongelooflijke variëteit. Van gevleugelde insecten in het algemeen wordt gezegd dat ze gevoelig zijn voor UV, blauw en groen, en sommige soorten hebben zelfs zes verschillende receptoren voor de kleur groen. Verschillende soorten lepidoptera, odonates (libellen) vertonen een maximale gevoeligheid voor rood of violet.

Onderzoek heeft ook geleid tot het inzicht dat het oog deelneemt aan het evenwicht tijdens de vlucht. Het is van vitaal belang voor het insect om duidelijk waar te nemen waar de lucht (blauw) en de grond (groen) zijn. Andere mechanismen zouden de perceptie van de omgeving verfijnen door de polarisatie van licht te integreren. Het zicht van bepaalde insecten kan buitengewoon complex zijn. Als je erover nadenkt, zijn sommigen in staat tot bewegingen die kenmerken gemeen hebben met bewegingen die we per vliegtuig of helikopter kunnen volbrengen, maar alleen dankzij vele elektronische instrumenten die ons helpen ons in de omgeving te situeren. .

Waarom voelen sommige insecten zich meer aangetrokken tot licht dan andere?

Onderzoek geeft nog geen precies antwoord op deze vraag. Dit is des te ingewikkelder om te beantwoorden, aangezien dit fenomeen van aantrekking tot licht niet alle insecten betreft. Sommige insecten, zoals kakkerlakken of regenwormen, ontvluchten het juist.

Aangezien vooral vliegende insecten, zoals motten en vliegen, door licht worden aangetrokken, zijn de ontwikkelde hypothesen gebaseerd op het feit dat licht het insect in zijn bewegingen leidt en een betrouwbaar herkenningspunt kan vormen.

Maar niets is nog zeker en wetenschappers zetten hun onderzoek voort om deze aantrekkingskracht op vliegen te verklaren, zelfs als er een bron van natuurlijk licht aanwezig is.