Voelt de kat pijn?

Katten zijn erg geheimzinnig in het uiten van hun fysieke of mentale pijn. In de natuur vertoont een dier dat lijdt tekenen van verzwakking, wat roofdieren aantrekt. Het verbergen van je zwakke punten is daarom een ​​kwestie van overleven. Ondanks millennia van domesticatie zijn onze kleine katten op dit gebied niet veel geëvolueerd en het is moeilijk om te weten of en wanneer ze lijden.

Het lijden van de kat ontcijferen: voelt hij echt pijn?

Hoe wordt pijn bij katten gedefinieerd?

Pijn is een onaangename fysieke of emotionele sensatie die verband houdt met ziekte, trauma of ongemak. Het wordt op dezelfde manier gedefinieerd bij katten en bij mensen. Het kan het directe gevolg zijn van een blessure, ontsteking, infectie of ziekte, maar het kan ook indirect zijn, in de vorm van angst, stress of angst, als reactie op een situatie of een fysiek gevoel. Op dezelfde manier maken we onderscheid tussen chronische pijn, die in de loop van de tijd optreedt, zoals bijvoorbeeld bij artrose of langdurige ziekten, en pijn die acuut is, dat wil zeggen plotseling en intens, tijdens een plotselinge verwonding, zoals een fractuur. voorbeeld.

De basismechanismen van pijn zijn hetzelfde bij mensen en katten. Beide soorten voelen pijn dus goed. Maar hun perceptie en expressie variëren van soort tot soort. Zoals we in de inleiding al zeiden, hebben katten de neiging hun lijden te minimaliseren of zelfs te verbergen, terwijl mensen dit meestal meer zullen uiten om hulp te zoeken. Bovendien kunnen katten zich niet verbaal uiten, dus het is aan hun eigenaren en de dierenarts om de tekenen te detecteren en de mate van lijden te beoordelen. Deze resulteren in min of meer subtiele gedragsveranderingen bij het dier. Bovendien is de kat een uiterst flexibel dier, dat we, met een dosis antropomorfisme, als ‘fatalistisch’ zouden kunnen omschrijven. Hij heeft het vermogen om ‘het te doen’ en zijn leven voort te zetten alsof er niets is gebeurd, wat ertoe kan leiden dat zijn menselijke metgezellen geloven dat hij niet lijdt. Dit is echter niet het geval.

Wat zijn de pijnmechanismen bij katten?

Pijn bij katten is een complex proces. Het vindt plaats op verschillende niveaus tussen het initiële letsel en de perceptie ervan door de hersenen.

Wanneer er een verwonding optreedt en een weefsel beschadigd raakt, ongeacht de prikkel (ontsteking, infectie, shock, enz.), komen er chemische stoffen vrij, waaronder:

• Prostaglandinen (die afkomstig zijn van celmembranen);
• Histamine (van bepaalde immuuncellen);
• Bradykinine (uit beschadigde haarvaten).

Deze stoffen stimuleren pijnreceptoren, nociceptoren genoemd. Dit zijn zenuwuiteinden die zich onder de huid, in gewrichten, in spieren bevinden en verspreid zijn over de meeste weefsels van het lichaam. Dit is de eerste stap, we spreken van pijntransductie: de informatie wordt omgezet in zenuwimpulsen.

Ten tweede passeren de signalen tijdens de pijnoverdracht de perifere zenuwen om het ruggenmerg te bereiken. Zo bereiken ze de hersenen. Omdat katten een zenuwstelsel hebben dat lijkt op dat van mensen, is het duidelijk dat ze niet anders kunnen dan dezelfde soort pijn voelen. Als je dit ontkent, ontken je het bestaan ​​van zenuwuiteinden en het ruggenmerg bij katten!

Dan vindt de pijnmodulatiefase plaats: de pijnsignalen worden versterkt of verzwakt door de verschillende mechanismen van het ruggenmerg. Bepaalde neurotransmitters zijn dus verantwoordelijk voor het verhogen van het signaal, terwijl andere, zoals endorfines, deze verminderen. Bovendien sturen de hersenen op hun beurt signalen naar het ruggenmerg om pijn te remmen of juist te vergemakkelijken, afhankelijk van bepaalde factoren zoals stress en de emotionele toestand van de kat. Op dezelfde manier zijn de verschillende hormonen en de immuunrespons betrokken bij de modulatie van pijn.

De pijn die door de verschillende invloeden wordt gemoduleerd, bereikt het laatste stadium: perceptie. De hersenen interpreteren het signaal vervolgens. Het varieert van dier tot dier, is volledig subjectief en wordt beïnvloed door vele parameters, zoals ervaringen uit het verleden, de omgeving en het temperament van de kat.

Pijn veroorzaakt niet alleen een onaangename fysieke sensatie, maar ook een emotionele reactie. De kat kan ook een immuunproces activeren dat bijdraagt ​​aan de ontstekingstoestand. Dit heeft invloed op het gedrag van het dier.

Hoe is pijn nuttig?

Pijn is een afweermechanisme van het lichaam. Het dient om het individu te waarschuwen. Het functioneert feitelijk als een alarmsysteem dat het lichaam waarschuwt voor letsel, gevaar of binnendringing door een ziekteverwekker. Het geeft aan dat er een probleem is en trekt daarom de aandacht. Dus als een kat bijvoorbeeld de pijn van een brandwond voelt, zal hij, als hij kan, weggaan van de hete bron, wat hem zal beschermen tegen ernstiger letsel. Pijn leidt dus tot vermijdingsgedrag.

Bij sociale dieren dient het ook om anderen te waarschuwen om hulp te roepen. In de diergeneeskunde is het een zeer nuttige indicator voor de diagnose.

Ten slotte bevordert pijn de rust en helpt daardoor bij de genezing. Een kat die bijvoorbeeld zijn poot heeft verwond, zal er instinctief voor zorgen en zijn andere drie poten oefenen, wat de verzwakte poot zal helpen herstellen.

In de evolutie zijn dieren die pijn kunnen voelen, dieren die gevaren hebben kunnen vermijden en zich hebben kunnen voortplanten.

Hoewel pijn een mechanisme is dat genezing bevordert en de fysieke integriteit helpt beschermen, kan het niettemin de kwaliteit van leven beïnvloeden. Vandaar de interesse om het bij onze huiskatten vroeg te behandelen.

Hoe weet u of uw kat lijdt?

Zolang de kat zijn lijden kan verbergen, zal hij dat doen. Het begint vaak zichtbaar te worden wanneer het te sterk is om te maskeren en flagrant wordt. Voel je dus niet schuldig als je de eerste tekenen van pijn niet hebt opgemerkt.

Als een kat pijn heeft, verandert hij zijn gedrag. Eerst subtiel, daarna wordt het steeds openlijker. Hij kan selectiever zijn als het om eten gaat, wat leidt tot de overtuiging dat hij kieskeuriger wordt of ‘driftbuien krijgt’. Toch is dit niet het geval. Hij vindt het gewoon gemakkelijker om bepaald voedsel te eten. Zijn eetlust is verstoord.

Het kan ook zijn dat hij minder enthousiasme toont als je hem vraagt ​​om te spelen; hij komt “lui” over, terwijl hij gewoon vermoeider is van de pijn. Hij trekt zich terug, isoleert zich meer, zoekt rust en is minder aanwezig in huis, minder aandachtig. Hij is niet meer zo nieuwsgierig als voorheen, hij lijkt je moe. Hij slaapt nog meer, wat moeilijk te zien is, aangezien een kat al veel slaapt. Soms miauwt hij meer of is hij chagrijniger. Als we helemaal opgaan in het dagelijks leven, merken we deze signalen vaak niet op.

Het dier is ook minder rigoureus in zijn verzorging, waardoor zijn vacht er anders uitziet. Hij kan ook moeite hebben met deze bewegingen of overdreven reageren als je een deel van zijn lichaam aanraakt. Dit uit zich dan in de vorm van agressie of een vermijdende houding. Hij kan ook terughoudend zijn in het strelen en hanteren. Hij isoleert zichzelf.

Soms merkt u veranderingen in de inhoud van de kattenbak, of zelfs plassen of uitwerpselen buiten.

Wanneer het dier veel lijdt, neemt het een bepaalde houding aan: liggend op lichaamsniveau, maar rustend op de voorpoten, hoofd gebogen, soms zelfs met afwezige blik. Het kan ook zijn dat hij je de rug toekeert en naar de muur kijkt. Hij reageert niet meer als je hem bij zijn voornaam noemt of kijkt je vermoeid aan. Het is dan zeer dringend om een ​​dierenarts te raadplegen.

Sommige katten, die bijzonder angstig worden door de pijn, zullen je daarentegen voortdurend vragen, veel spinnen om zichzelf gerust te stellen en je nooit meer laten gaan.

Ten slotte vereisen alle fysieke veranderingen: gewichtsverlies, verandering in de haartextuur, zwelling, wonden, enz. een controlebezoek aan de dierenkliniek.

Wat belangrijk is om te onthouden is dat elke verandering in gedrag of houding die uw kleine kat anders maakt, met nieuwe gewoonten die niets te maken hebben met de voorgaande, uw aandacht moet trekken. Een volwassen kat verandert niet zomaar van de ene op de andere dag van karakter.

Iedere kat is uniek en ervaart pijn anders. De symptomen variëren daarom van persoon tot persoon. Soms kunnen signalen van stress of angst worden aangezien voor pijn.

Hoe wordt pijn behandeld bij katten?

De dierenarts beschikt over hulpmiddelen voor het beoordelen van pijn bij katten, zoals de “Glasgow Composite Feline Pain Scale” (CMPS-F). Gebaseerd op de observatie van gedrag en gevalideerd, maakt het het mogelijk om de drempel te definiëren waarop de professional moet ingrijpen om het dier te ontlasten. Er zijn er nog verschillende.

De dierenarts gaat eerst op zoek naar de herkomst. In feite kunnen we een bacteriële infectie zoals een verstuiking of een virus niet behandelen. De specialist gaat daarom eerst over tot palpatie, waardoor hij kan voelen of het dier massa’s, gasvorming of allerlei afwijkingen in en rond de buik vertoont. Het detecteert ook pijnlijke punten en zoekt naar eventuele verwondingen, zwellingen, blaren, enz. Het controleert de bewegingen van het dier om mogelijke gewrichts- of botproblemen op te sporen. Eenmaal op de baan kan hij medische beeldvormingsonderzoeken toevoegen om interne oorzaken van pijn te identificeren (röntgenfoto’s, echo’s, MRI’s, enz.), evenals een bloedanalyse.

De professional zal uiteraard de anamnese, dat wil zeggen de geschiedenis van de kat, afnemen en u verschillende vragen stellen. Het is mogelijk dat hij het dier in observatie moet houden, ook al is het gedrag van laatstgenoemde in een kooi heel anders dan in huis.

Zodra de oorzaak is ontdekt, worden verschillende strategieën toegepast.

• Medicijnen: in de vorm van pijnstillers naast medicijnen die de oorzaak van de pijn behandelen.
• Alternatieve therapieën: veel dierenartsen gebruiken tegenwoordig naast de allopathische geneeskunde ook homeopathie en aromatherapie.
• Voeding: bepaalde voedingssupplementen, maar ook veranderingen in de voeding, kunnen het dier echt verlichting brengen.

Soms wordt osteopathie of fysiotherapie toegevoegd aan de diergeneeskundige zorg. Ze kunnen buiten de kliniek worden beoefend, met gespecialiseerde professionals.

Dankzij de veterinaire follow-up kunt u de strategie en de doseringen aanpassen aan de evolutie van de tekenen die uw haarbal geeft. Daarom is het van essentieel belang dat u geen vervolgbezoeken mist zodra de behandeling is gestart.

Er bestaat tegenwoordig geen twijfel meer dat een kat pijn kan voelen. Als de uitdrukkingswijze ervan veel discreter is dan de onze, is het belangrijk om er aandacht aan te besteden om er zo snel mogelijk voor te zorgen. Dierenartsen hebben nu een hele reeks tests om de intensiteit te controleren en te verlichten.

Door Emma Ménébrode – Gepubliceerd op 22-11-2023