Sumatraanse neushoorn, een soort in reëel gevaar

Hoe herken je de Sumatraanse neushoorn? Niets eenvoudiger. Uitgerust met 2 hoorns, is het de kleinste en meest behaarde van de 5 soorten neushoorns die in de wereld worden verspreid. Het Aziatische zoogdier onderscheidt zich ook door een triest kenmerk: door vandaag minder dan honderd individuen op de eilanden Sumatra en Borneo samen te brengen, is het de meest bedreigde neushoorn op aarde. Close-up van een dier waarvan wordt aangenomen dat het een levend fossiel is, maar dat binnenkort kan uitsterven.

Wie is de Sumatraanse neushoorn?

Dit zoogdier met grote hoeven behoort tot de familie van de rhinocerotidae, vertegenwoordigd door 5 soorten: 2 leven in Afrika (de witte neushoorn en de zwarte neushoorn) en 3 in Azië (de Indische neushoorn, de Javaanse neushoorn en de Sumatraanse neushoorn). De meest primitieve soort behoort tot het geslacht Dicerorhinus, dat nu alleen nog de Sumatraanse neushoorn omvat (Dicerorhinus sumatrensis). Deze perissodactylus (met een oneven aantal vingers aan elke poot) is de kleinste van alle levende neushoorns: zijn schofthoogte is 110 tot 145 cm, zijn lengte varieert van 2,5 tot 3 m en hij weegt tussen de 600 en 900 kilo in de lengte. wild (tot 2 ton voor exemplaren in gevangenschap).

Hoe ziet de Sumatraanse neushoorn eruit?

De Sumatraanse soort is de naaste afstammeling van de wolharige neushoorn, een prehistorische megaherbivoor die 14.000 jaar geleden uitstierf. Het zoogdier erfde bruine, bijna rode haren van zijn voorouder, wat hem de bijnaam levend fossiel opleverde omdat het de enige neushoorn ter wereld is die nog de kenmerken van zijn voorouder bezit. De haren kunnen dicht zijn, vooral bij jonge mensen, of veel schaarser. Deze vacht bedekt sommige delen van zijn lichaam en onthult een grijze of bruine huid. De Sumatraanse neushoorn onderscheidt zich ook door de 2 huidplooien die zijn lichaam omringen, met name ter hoogte van de benen en de romp.

Wat zijn de kenmerken van zijn hoorns?

Dicerorhinus sumatrensis is de enige Aziatische soort met 2 hoorns: een nasale (anterieure) en een frontale (posterieure) hoorn. Met een lengte van 15 tot 25 cm is de eerste veel groter dan de tweede, die zelden verder gaat dan tien centimeter. Hoewel de Sumatraanse neushoorn geen uitgesproken seksueel dimorfisme vertoont, zijn de hoorns van het mannetje hoger. Gemaakt van keratine (dezelfde stof waaruit menselijk haar en nagels bestaan), zijn ze het onderwerp van illegale handel op basis van onjuiste oude overtuigingen. Begiftigd met vermeende medische deugden, zijn neushoornhoorns zeer begeerd door stropers en mensenhandelaars die het dier zonder medelijden opsporen.

In welke landen leeft de Sumatraanse neushoorn?

Het oude verspreidingsgebied van de Sumatraanse soort is niet precies geïdentificeerd, maar vondsten geven aan dat het zich uitstrekte over heel Zuidoost-Azië: van Oost-India tot Zuid-China, via Birma, Cambodja, Vietnam, Thailand, Laos en Bhutan. De verspreiding van de neushoorn is in de afgelopen decennia aanzienlijk verminderd tot het punt dat het tegenwoordig alleen nog beperkt is tot Indonesië sinds Maleisië in 2019 zijn laatste exemplaar verloor. Het dier komt nu alleen voor op de eilanden Borneo en op Sumatra.

Wat is de natuurlijke habitat van de Sumatraanse neushoorn?

In zijn huidige verspreidingsgebied (eilanden Borneo en Sumatra) beslaat de neushoorn regio’s met dichte, tropische en bergachtige bossen, gelegen op een hoogte van 1.000 tot 2.500 m boven de zeespiegel. Of het nu in de vlaktes of in de bergen is, de gebieden waar de Aziatische zoogdieren de voorkeur aan geven, hebben absoluut waterpunten. Net als andere grote herbivoren, zoals de olifant of het nijlpaard, bezoekt de Sumatraanse neushoorn regelmatig modderpoelen om de thermoregulatie, het onderhoud van zijn huid en de strijd tegen parasieten en bijtende Insecten te bevorderen. In tijden van droogte kan de perissodactyl dus migreren om een ​​waterpunt te vinden, soms simpelweg bestaande uit een kleine depressie gevuld met regenwater.

Wat eten Sumatraanse neushoorns?

De Sumatraanse neushoorn volgt een uitsluitend herbivoor dieet dat bestaat uit honderden plantensoorten uit tropische bossen, waarvan sommige giftig zijn voor de mens. Het hoefdier eet bij voorkeur bladeren en stengels van jonge scheuten, maar ook schors, grassen, kreupelhout, zaden, twijgen, bamboe, riet, vruchten zoals mango’s, vijgen of wilde bananen. De Sumatraanse neushoorn – die tot 50 kg voedsel per dag opslokt – heeft ook natrium en calcium nodig die hij gewoonlijk aantreft in zoute wateren (warmwaterbronnen, kwelders, rotsinfiltraties). Als zijn territorium geen zoute gebieden heeft, kan hij zijn zoutvoorraad aanvullen met planten die rijk zijn aan mineralen.

Wat is de levensstijl van de Sumatraanse neushoorn?

Mannetjes leven het liefst solitair en zijn bijzonder territoriaal. Ze bakenen duidelijk hun domein af met hun uitwerpselen, urine, en kunnen ook de vegetatie doorbreken om hun aanwezigheid te manifesteren. Over het algemeen overschrijdt een soortgenoot die deze signalen opmerkt de limieten niet en verandert hij van route. Het ontmoeten van rivalen, vooral tijdens de hitte, kan inderdaad snel uitmonden in een confrontatie. Wat betreft de vrouwtjes, ze evolueren samen met hun jongen. Mannetjes en vrouwtjes leven gescheiden en komen alleen samen tijdens het broedseizoen. Aan het einde van de paring begint een draagtijd die tussen de 14 en 16 maanden duurt.

Hoe groeit een baby Sumatraanse neushoorn?

Bij de geboorte weegt de hoefdier ongeveer 25 kilo en is hij 60 cm hoog en 90 cm lang. De voorhoorn is niet groter dan 2 cm en een eenvoudig uitsteeksel geeft de positie van de achterhoorn aan. De pasgeborene krijgt dan een fijn donshaar dat uitzet naarmate het groeit. De kleine Sumatraanse neushoorn verbergt zich de eerste 2 maanden van zijn leven in de vegetatie en begint dan zijn moeder te volgen. Hoewel gespeend na 15 tot 17 maanden, blijft hij 2 tot 3 jaar in de baarmoeder. Het jonge mannetje bereikt geslachtsrijpheid rond de leeftijd van 10 jaar en het vrouwtje, volwassen op 7-jarige leeftijd, zal slechts om de 3 tot 4 jaar proberen zich voort te planten. In het wild is de levensduur van het zoogdier 45 jaar.

Hoe wordt de Sumatraanse neushoorn bedreigd?

Door de imposante grootte van de neushoorn heeft hij weinig natuurlijke vijanden. De grootste bedreiging komt van stropers die erop jagen om zijn hoorns te stelen. Het dier lijdt ook onder het verlies van zijn leefgebied als gevolg van de massale ontbossing die de Indonesische eilanden treft. Sumatraanse neushoornpopulaties zijn dus erg gefragmenteerd, wat ontmoetingen en dus reproductie tussen mannetjes en vrouwtjes beperkt. Paringen worden zeldzaam, evenals geboorten. Met minder dan 100 individuen wordt de Sumatraanse soort door de International Union for Conservation of Nature (IUCN) als ernstig bedreigd beschouwd.

Hoe red je de Sumatraanse neushoorn?

Geconfronteerd met de reële dreiging van uitsterven die boven de Sumatraanse soort hangt, zijn er verschillende beschermende maatregelen genomen, zoals de opname ervan in de Conventie inzake internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten, CITES genaamd. Er zijn talloze maatregelen genomen om fokprogramma’s te ontwikkelen binnen speciale structuren, zoals het Sumatran Rhino Sanctuary (SRS) in het Way Kambas National Park. Hier werd op 24 maart 2022 een klein vrouwtje geboren, waarmee het aantal gevierde geboorten in het centrum op 4 komt. Zijn vader, Andatu, is een 10-jarige man die in het reservaat is geboren, terwijl zijn moeder Rosa uit het wild werd gevangen. Na 8 miskramen kwam er een einde aan deze zwangerschap. Voor Rosa is dit haar eerste kalf en een grote overwinning.