Struikadder (Atheris chlorechis), felgroene slang

De struikadder is bescheiden van formaat en maakt indruk met zijn felgroene kleur en geschubde schubben. Atheris chlorechis is een Afrikaanse squamate die net zo gevaarlijk is als hij lijkt. Zijn giftige beet kan dodelijk zijn omdat de handel geen tegengif heeft voor dit soort slang. Gelukkig is er weinig risico om paden te kruisen met het reptiel, dat in de bomen leeft en alleen ’s nachts actief is.

Wat voor soort slang is de bosadder?

De bosadder (Atheris chlorechis) is een reptiel dat behoort tot de orde Squamates en de familie Viperidae. De wetenschappelijke naam komt van de Griekse termen athèr (oor en bij uitbreiding punt), chloros (groen, fris) en echis (slang). De 16 soorten van het geslacht Atheris leven in Afrika bezuiden de Sahara. Een van de meest voorkomende zijn:

• Atheris squamigera is de meest verspreide. De originele kleur is groen – licht tot donker – maar sommige exemplaren hebben een gele, oranje, rode, grijze of zelfs paarse tint;
• Atheris chlorechis (beschrijving hieronder) heeft de op een na grootste distributie;
• Atheris nitschei is groen met bruinzwarte patronen voornamelijk op de rug;
• Atheris rungweensis heeft een achtergrondkleur variërend van lichtgroen tot felgroen tot zwart.

Hoe de struikadder te identificeren?

Als volwassene siert de struikadder zichzelf meestal met een groene tint bezaaid met gele stippen. Jonge exemplaren zijn donkerder en veranderen van kleur rond 3 of 4 maanden. Het lichaam van het reptiel, zijdelings samengedrukt, vertoont sterk gekielde schubben die ter hoogte van de nek buigen, een soort kam vormen en het begin van de rug markeren. Zijn kop is groot, driehoekig en zijn afgeronde snuit heeft twee kleine neusgaten. De struikadder is 50 tot 60 cm lang – bijna 80 cm voor de langste – waarbij de mannetjes aanzienlijk kleiner zijn dan de vrouwtjes.

Is de bosadder gevaarlijk?

Deze Afrikaanse slang draagt ​​lange holle hoektanden die van gif worden voorzien door een klier op de bovenkaak, tussen de ogen en de mond. Verbonden met een bot, kunnen de twee buisvormige hoektanden zich terugtrekken aan de achterkant van de onderkaak. Het hemotoxische/cytotoxische gif van de struikadder is de oorzaak van ernstige laesies, afhankelijk van de sterkte van het monster. Behalve dat ze pijnlijk zijn, veroorzaken beten waarschijnlijk oedeem, ademhalingsproblemen, convulsies, bloedingen van inwendige organen en zelfs de dood van het slachtoffer. Er is geen tegengif voor het geslacht Atheris, maar aanvallen blijven zeldzaam vanwege de nachtelijke en boomlevensstijl van het reptiel.

In welke omgeving leeft Atheris chlorochis?

De bosadder is endemisch voor het Afrikaanse continent en leeft voornamelijk in West-Afrika. Zijn aanwezigheid is officieel vermeld in de volgende landen: Benin, Ivoorkust, Ghana, Guinee, Liberia, Sierra Leone en Togo. Er blijven onzekerheden bestaan ​​over de distributie ervan in Nigeria en Kameroen. In zijn assortiment, Atheris chlorechis koloniseert dichte regenwouden tot 600 m hoogte. Deze boomsoort kampeert in struiken of bosjes, tussen 1 en 2 m boven de grond en wordt soms aangetroffen langs bosranden grenzend aan rivieren en moerassen, evenals in bananenplantages.

Wat eet de bosadder?

De squamate voedt zich met kleine dieren zoals knaagdieren, vogels, Amfibieën, sauriërs, vissen en ook eieren. Er wordt gezegd dat het ophiophagous is omdat het andere slangen kan consumeren en af ​​en toe kannibaliseren. Om te jagen zit de bosadder in een hinderlaag en brengt het grootste deel van zijn tijd door in het gebladerte, wachtend op een prooi. Wanneer een dier binnen bereik komt, slaat het nachtelijke roofdier toe met een snelheid getimed in milliseconden. Zijn techniek wordt vergemakkelijkt door de kleur van zijn huid die hem een ​​effectieve camouflage biedt in de vegetatie. Een aanvals- en verdedigingsmiddel, de felgroene tint dient ook om elke indringer te waarschuwen voor de dreiging die het vormt met zijn gif.

Atheris chlorechis, een kuddedier?

Neen, Atheris chlorechis is geen gezellige soort. Het is een eenzame slang die zijn interacties met zijn soortgenoten beperkt tot het broedseizoen. In aanwezigheid van een rivaal neemt het mannetje een intimiderend gedrag aan dat bestaat uit het rechtop zetten van het voorste deel van zijn lichaam in een opvallende positie. Door deze afschrikkende houding wil het dier groter en dominanter lijken in de ogen van zijn tegenstander. Bij het vrouwtje is dat heel anders. Als verkering voert de slang rituele bewegingen uit, golft zijn staart, wrijft tegen zijn partner, bijt hem (delicaat). Merk op dat paring altijd ’s nachts plaatsvindt.

Hoe plant de bosadder zich voort?

Het Afrikaanse squamate vertoont een ovovivipaar manier van voortplanting, dat wil zeggen, de embryo’s ontwikkelen zich en de eieren komen uit in het lichaam van hun moeder. Dus na een draagtijd van 2 maanden zijn de pasgeborenen al gevormd op het moment van hun uitdrijving. Zoals veel soorten adders, Atheris chlorechis verlaat zijn nageslacht zodra het geboren is. Het nest bestaat meestal uit 6 tot 9 jongen die giftig, onafhankelijk en in staat zijn zichzelf te voeden. Mannetjes zijn rond de 2 jaar geslachtsrijp en vrouwtjes tussen de 3 en 4 jaar oud.

Is Atheris chlorochis een bedreigde diersoort?

De bosadder heeft weinig roofdieren. De lijst met zijn vijanden komt neer op andere slangen, inclusief soortgenoten. Populaties van de squamate zijn wijdverbreid in hun verspreidingsgebied en worden niet als bedreigd beschouwd. In deze context heeft de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN) geclassificeerd Atheris chlorechis in de categorie Minste zorg. Ook volgens de IUCN zijn er geen aanwijzingen dat ontbossing die het verspreidingsgebied aantast momenteel een grote bedreiging vormt. Er wordt wel melding gemaakt van een risico op pesticidenvergiftiging voor mensen die op plantages wonen. De levensduur van de bosadder – geschat op 10 tot 20 jaar – blijft onnauwkeurig vanwege een gebrek aan informatie over deze geheimzinnige, nachtelijke soort.