Pandamier, harige zwart-witte mier

De pandamier heeft een zwart-witte vacht die doet denken aan die van het iconische zoogdier van China. Onder zijn lucht van grote teddyberen verbergt de soort een formidabel karakter. Niet alleen blijkt hij nauwelijks sociaal te zijn met zijn soortgenoten, maar hij parasiteert ook het nest van andere insecten om zijn eieren te leggen. Portret van een dier met een misleidende naam omdat de pandamier eigenlijk een wesp is met een extreem heftige steek.

Pandamier: welk insect is het?

De pandamier (Euspinolia militaris) werd laat ontdekt, in 1938 in Chili. Het behoort tot de Mutillidae-familie die vespoïde hymenoptera omvat: deze wespen afkomstig uit tropische gebieden worden vaker fluwelen mieren genoemd, vanwege een uiterlijk halverwege tussen mieren (door hun langwerpige vorm) en wespen (door hun beharing). Mutillidae hebben meer dan 4.200 soorten die worden gekenmerkt door uitgesproken seksueel dimorfisme. Bij andere opmerkelijke verschillen merken we op dat de vrouwtjes vleugelloos zijn (zonder vleugels) en dat de mannetjes veel groter zijn. De pandabeer heeft een gemiddelde grootte van 3 tot 4 cm en een gewicht van ongeveer 0,05 g. Sommige exemplaren kunnen echter 8 cm lang worden.

Hoe herken je een pandamier?

De pandamier heeft, in tegenstelling tot mierendodende middelen, een volledig versmolten, niet gesegmenteerd, thorax. De wesp heeft ook geen bladsteel tussen de buik en de romp, dit deel van het lichaam waardoor de mieren zich kunnen verdraaien en zich ondergronds kunnen begraven. De wesp heeft witte haren bovenop het hoofd die zich vermengen met zwarte haren op de rest van het lichaam. De kleur zou aposematisch zijn, dat wil zeggen, het dient als waarschuwing voor roofdieren. Het zeer dikke exoskelet heeft verschillende functies: het beschermt het tegen bijtende insecten, zorgt ervoor dat het de nesten van andere insecten kan binnendringen en houdt de vochtigheid vast in een droog klimaat. De pandamier heeft voelsprieten en drie paar poten met korte zwarte stekels.

Pandamier: waarom doet zijn beet zoveel pijn?

In de panda-mier is het vrouwtje uitgerust met een angel en gifklieren waardoor het een krachtige en zeer pijnlijke steek krijgt. Het gif dat door zijn steek vrijkomt, is cytotoxisch, dat wil zeggen dat het de cellen van het lichaam beschadigt. Het gif van deze wesp vormt geen dodelijk gevaar voor de mens, maar kan in het kader van een allergie een anafylactische shock veroorzaken. Dit formidabele verdedigingswapen leverde de panda de bijnaam koeiendoder op omdat verschillende gewelddadige beten het herbivore zoogdier kunnen doden. De wesp gebruikt ook zijn buikaanhangsel om zich te voeden door voedsel zoals larven of planten te doorboren.

Waar woont de pandamier?

Het verspreidingsgebied van de wesp bevindt zich voornamelijk in Zuid-Amerika, waaronder Chili, Argentinië, delen van Mexico en het zuidwesten van de Verenigde Staten. De pandamier graaft graag in heet land en komt daarom vooral voor op droge en eerder zanderige bodems, in de buurt van kustgebieden of in woestijnen. In zijn verspreidingsgebied vertoont de wesp een duidelijke voorkeur voor dennenbossen.

Wat eten panda-mieren?

Het voedsel van de pandamier is vergelijkbaar met dat van andere wespen. In het volwassen stadium houdt de soort van de overvloedige nectar die zijn habitat biedt. Terwijl het mannetje uitsluitend geïnteresseerd is in nectarplanten, voegt het vrouwtje af en toe ander voedsel toe aan haar menu, zoals mieren, rupsen, insectenlarven en nimfen en planten. Licht maar sterk, de pandabeer draagt ​​gemakkelijk zijn voedsel door de lucht, aangezien hij tot 150 keer zijn gewicht kan dragen.

Welke levensstijl voor de pandamier?

De panda-mier is een eenzaam wezen, niet erg vatbaar voor gezelligheid, en vormt geen kolonies zoals andere wespen. Het vrouwtje is overdag erg hardwerkend, terwijl het mannetje een thermofiel gedrag aanneemt, wat betekent dat hij wacht op zonsondergang en lagere temperaturen om te activeren. De panda-mier stelt het niet op prijs gestoord te worden in zijn dagelijkse activiteiten en zijn aposematische kleur is bedoeld om zijn gevaar voor indringers aan te geven. In geval van gevaar zendt hij ook hoge tonen uit – stridulaties – door over twee stijve achterste delen van zijn lichaam te wrijven. Nauwelijks sociaal, tolereert de wesp alleen zijn soortgenoten tijdens het broedseizoen.

Hoe paren panda-mieren?

Tijdens de paartijd oriënteert het mannetje zich door laag bij de grond te vliegen. Wanneer hij een ontvankelijke partner vindt, tilt hij haar van de grond en draagt ​​haar op zijn vleugels voor een paring in de lucht. Natuurlijke selectie betekent dat alleen de sterkste mannetjes zich kunnen voortplanten. Na de paring graaft het vrouwtje de grond in op zoek naar een nest bijen of wespen. De zoektocht naar de ideale ligplaats stelt haar bloot aan gevaren, maar het ontbreekt de moeder niet aan een respondent. Zoals we hierboven hebben gezien, omvatten de beschermingsmiddelen van de pandabeer afschrikkende kleuring, waarschuwingspiepjes en een dik exoskelet dat bestand is tegen insectenbeten.

Hoe is de pandabeer een parasiet?

Als de pandamier een nest van bijen of wespen naar zijn zin heeft gevonden, verlamt hij de reeds aanwezige larven en legt zijn eigen eitjes ernaast. Zodra hij uitkomt, hebben zijn toekomstige nakomelingen voedsel in de buurt nodig om zich te ontwikkelen tot een nimf en vervolgens tot een volwassene. Voor dit doel legt het parasitoïde insect zijn eieren in het brandpunt van andere Hymenoptera, zodat zijn larven hun gastheren kunnen opeten en hun groei kunnen voortzetten. Je moet weten dat een vrouwtje tot 2.000 eieren kan leggen tijdens haar 2-jarige bestaan. De miereneter is het grootste roofdier van de soort en veel panda-mieren maken hun levenscyclus niet af.

Fotocredit: Chris Lukhaup