Langoustine: wie is zij? Waar en hoe woont ze?

Fotocredit: Hans Hillewaert

Nee, de langoustine is geen kleine kreeft – zoals de naam al doet vermoeden – en behoort niet tot dezelfde familie! Verankerd in de zeebodem leeft dit dier met lange klauwen en antennes alleen, terwijl hij wordt geconfronteerd met de uitdagingen van intensieve visserij. Laten we de Atlantische Oceaan in duiken om kennis te maken met de langoustine, een tienpotige schaaldier met mooie oranje tinten.

Wie is de langoustine?

Langoustine (Nephrops norvegicus) behoort tot de orde van tienpotigenwaaronder schaaldieren met 10 looppoten. Deze classificatie plaatst hem onder de geleedpotigen, een groep waartoe ook Insecten, spinachtigen en andere schaaldieren behoren. De langoustine maakt deel uit van de onderorde Astacidea waartoe ook kreeft en rivierkreeft behoort, maar geen kreeften. Lid van de familie van nephropidaeHet is de enige soort van het geslacht Nephrops. De wetenschappelijke naam, afkomstig van de Griekse woorden “nephros” (nier) en “ops” (uiterlijk), verwijst naar de langwerpige vorm die doet denken aan de nieren.

Hoe herken je langoustine?

Dit robuuste schaaldier is doorgaans tussen de 10 en 25 cm groot. De karakteristieke kleur, een mix van roze en fel oranje, maakt hem gemakkelijk herkenbaar. Het lichaam van de langoustine is verdeeld in 2 hoofddelen: de kopborststuk en debuikspier. Het massieve schild dat het kopborststuk bedekt, is versierd met lichte ribbels en stekels, waardoor het bescherming biedt tegen roofdieren. De gesegmenteerde en gespierde buik eindigt in een waaiervormige staart, die gebruikt wordt om snel te bewegen (bijvoorbeeld in geval van gevaar). De ogen, zwart en bolvormig, zijn gemonteerd op steeltjes die een brede visie in de omstandigheden met weinig licht eromheen. De lange, gevoelige antennes maken het gemakkelijker om trillingen en chemische signalen in het water te detecteren. Zijn tangverhoudingsgewijs kleiner dan die van kreeften, zijn perfect aangepast om prooien te vangen en te manipuleren.

Wat is de verspreiding van langoustine?

De soort wordt wijd verspreid in gematigde tot koude wateren de Noordoost-Atlantische Oceaan. Het verspreidingsgebied strekt zich uit van de kusten van IJsland en Noorwegen tot Zuid-Marokko. In de Middellandse Zee komt langoustine vooral voor in de westelijke en centrale delen (Leeuwgolf of Adriatische Zee), waar de bodemomstandigheden beter aansluiten bij de biologische behoeften ervan. Deze schaaldier komt ook voor in de Noordzee, waar hij door temperatuurschommelingen en visserijdruk minder talrijk aanwezig is.

Wat is het leefgebied van de kreeft?

De langoustine geeft de voorkeur aan gebieden van losse substratenzoals modderige of zanderige bodems, waarin hij zijn holen kan graven. Deze habitats bevinden zich vaak op een diepte tussen 20 en 800 meter, waarbij de dichtste populaties doorgaans tussen 200 en 400 meter worden waargenomen. DE holen Langoustines dienen zowel als toevluchtsoord tegen roofdieren, als rustruimte overdag en als broedplaats. Ze zijn over het algemeen georiënteerd op lichte hellingen en kunnen een indrukwekkende lengte bereiken van meer dan 1 meter!

Wat eet langoustine?

Dit roofdier opportunistisch en nachtelijk voedt zich met dieren die op of in mariene sedimenten leven, zoals schaaldieren (garnalen, vlokreeften), borstelwormen en weekdieren (voornamelijk kleine mosselen en buikpotigen). Daar jachtmethode van de langoustine is afhankelijk van zijn vermogen om beweging en chemische signalen in het substraat te detecteren. Hij gebruikt zijn antennes om zijn prooi te lokaliseren en zijn scharen om ze te vangen. Door ontbindend organisch materiaal te consumeren, speelt het ook de rol van een natuurlijke aaseter in zijn omgeving.

Langoustine: wat is zijn levensstijl?

Overdag blijft de langoustine verborgen in zijn hol en komt hij in de schemering tevoorschijn om te jagen en met zijn soortgenoten te communiceren. Zijn nachtelijke gewoonten verminder het risico op predatie, aangezien veel roofdieren overdag actief zijn. Tot de belangrijkste vijanden behoren vleesetende vissen (kabeljauw, zeeduivel) en koppotigen, zoals inktvis en octopussen. Met hun tentakelarmen kunnen ze holen binnendringen en langoustines vangen. Sommige zeevogelsmet name meeuwen, kunnen ook langoustines vangen, vooral in het juveniele stadium. Nephrops norvegicus is een solitaire soort. Sociale interacties tussen soortgenoten zijn zeldzaam en kunnen agressief zijn, vooral bij het verdedigen van een hol of vechten om een ​​prooi. Competitief gedrag resulteert vaak in tangbewegingen en intimiderende houdingen.

Hoe plant langoustine zich voort?

Bij deze soort paren vrouwtjes pas na de rui, een tijd waarin hun schild stilstaat zachtwaardoor de bevruchting wordt vergemakkelijkt. Mannetjes deponeren hun sperma met behulp van hun gonopoden op de spermatheca van hun partners. De bevruchte eieren worden vervolgens aan de eicel vastgemaakt pleopoden van de vrouwelijke, kleine gelede aanhangsels onder haar buik, waar ze blijven totdat ze uitkomen. Tijdens deze fase ventileert de langoustine de eieren actief door de pleopoden in beweging te brengen om een ​​constante toevoer van zuurstof te garanderen en de ophoping van sediment of puin te voorkomen. Deze incubatieperiode kan tussen de 4 en 9 maanden duren en is grotendeels afhankelijk van de watertemperatuur.

Hoe worden larven volwassen?

Na het uitkomen passeren de larven er meerdere planktonische fasen Zoës genoemd. Ze drijven in de waterkolom en zijn bijzonder kwetsbaar voor roofdieren en omgevingsomstandigheden. Ze voeden zich met plankton en kleine organische deeltjes in suspensie, waardoor ze geleidelijk hun volwassen kenmerken ontwikkelen. Na enkele weken dalen de jonge langoustines af richting de zeebedding en beginnen een benthische levensstijl aan te nemen door hun eerste holen te graven.

Is de langoustine een bedreigde diersoort?

De langoustine is niet geclassificeerd als een bedreigde soort op de Rode Lijst van de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN). De soort is wijd verspreid en blijft bestaan overvloedig in veel regio’s van zijn verspreidingsgebied. Langoustine is echter een van de meest populaire schelpdieren in Europa, waar het in diverse culinaire bereidingen wordt gebruikt. Deze grote vraag heeft geleid tot intensieve visserij, met aanzienlijke gevolgen voor de populaties en hun leefgebied. Levensverwachting van Nephrops norvegicus wordt in het wild geschat op 5 tot 10 jaar, maar sommige exemplaren kunnen 15 jaar oud worden, vooral in gebieden die minder door de commerciële visserij worden geëxploiteerd.

Is langoustine beschermd?

Elk jaar, de Europese Unie stelt de Total Allowable Catches (TAC) vast, die de maximale hoeveelheid langoustines bepalen die in het gemeenschapsgebied mag worden gevist. Deze quota worden vastgesteld op basis van wetenschappelijke aanbevelingen van organisaties zoals de Internationale Raad voor het Onderzoek van de Zee (ICES). Bovendien moeten gevangengenomen individuen een specifieke maat (in de meeste gevallen minimaal 7 cm schild). Dankzij deze drempelwaarden kunnen langoustines zich minstens één keer voortplanten voordat ze worden bevist. Aan de andere kant zijn sommige visgebieden tijdens het broedseizoen tijdelijk gesloten om de populaties te laten herstellen. Ten slotte, om de vangst van onvolwassen exemplaren te verminderen en de vangst te beperken bijvangstmoeten de Europese trawls worden uitgerust met roosters of voorzieningen waarmee kleine individuen kunnen worden gesorteerd. Op dezelfde manier moeten de netten nauwkeurige afmetingen respecteren (vaak minimaal 80 mm of meer) om jonge langoustines en andere niet-doelsoorten te laten ontsnappen.

Door Nathalie Truche – Gepubliceerd op 03/01/2025