Hydrocephalus bij katten: oorzaken, symptomen, behandelingen en preventie

Aangeboren of verworven, hydrocephalus is een ziekte van de afscheiding en circulatie van het hersenvocht waarin de hersenen van zoogdieren baden. De ophoping van hersenvocht, beter bekend als hersenvocht, zorgt ervoor dat de hersenventrikels bij katten in volume toenemen. Van genetische oorsprong of na een infectie of shock kan de ziekte fataal zijn voor de kat.

Vergelijker kattenverzekeringen! Gratis en vrijblijvend!

Welke oorzaken kunnen leiden tot hydrocephalus bij katten?

Bij katten is hydrocefalie bij katten zeldzamer dan bij honden. Het kan genetisch bepaald zijn.

Congenitale hydrocephalus

Het dier ontwikkelt de ziekte meestal in het eerste levensjaar. Afhankelijk van de verwonding die de ophoping van hersenvocht veroorzaakt, kunnen sommige dieren wel zes jaar leven zonder symptomen te melden. Bepaalde tekenen zijn zichtbaar vanaf het moment dat het kitten wordt geboren: scheelzien en ronde schedel. Vroegtijdige detectie maakt het mogelijk om het lijdende kitten een passende behandeling te bieden.

Momenteel vermoeden wetenschappers omgevings- of genetische factoren, omdat alle kattenrassen de ziekte kunnen vertonen. Bij de Siamees lijkt genetische overdracht echter bewezen.

Niet-genetische factoren van hydrocephalus bij katten

Andere oorzaken van hydrocephalus bij katten worden verworven genoemd. Het is het gevolg van niet-genetische factoren:

• Een hersentumor kan de circulatie van de CSF (of CSF) comprimeren en ervoor zorgen dat een of meer hersengebieden groter worden.
• Tijdens een traumatische impact op het hoofd kan de kat oedeem ontwikkelen. Het aangetaste hersenweefsel zwelt op als gevolg van een opeenhoping van bloed in dat gebied.
• Meningitis veroorzaakt een ontsteking van de hersenvliezen die het centrale zenuwstelsel omvatten.

Minder vaak voorkomend dan congenitale hydrocephalus, blijven neoplasieën of tumoren de meest voorkomende oorzaak in de verworven vorm. Ontstekingsinfecties zoals meningitis worden meestal geassocieerd met virale ziekten zoals kattenpanleukopenie of infectieuze peritonitis bij katten. Bacteriën zoals streptokokken of parasitaire besmetting zoals Toxoplasma gondii of Toxocara canis kunnen compressie van de CSF-circulatiewegen veroorzaken terwijl ze naar het centrale zenuwstelsel migreren.

Waar wordt hersenvocht voor gebruikt?

Het centrale zenuwstelsel van zoogdieren bestaat uit het ruggenmerg, het cerebellum en de hersenen en baadt in dit hersenvocht. Het wordt gemaakt door de laterale ventrikels in de choroïdale plexussen en beschermt de hersenen tegen schokken door elke beweging te absorberen en te dempen. Het speelt ook een immunologische rol voor de hersenen en helpt het ‘afval’ en de moleculen die het produceert te evacueren.

Als sommige hydrocephalus het gevolg zijn van een gebrek aan absorptie of overproductie van hersenvocht, zijn de meeste het gevolg van een obstructie van de circulatiewegen door vernauwing of stenose van het mesencefale aquaduct of door ontsteking of tumor in het geval van verworven hydrocephalus.

Welke symptomen duiden op hydrocephalus bij katten?

Wanneer de aangeboren vorm de kat treft, verschijnen de symptomen binnen 4 tot 6 maanden na de geboorte:

• Bewegingsproblemen;
• Vertraging bij het leren;
• Koepelvormige schedel;
• Scheelzien met ogen naar beneden of naar buiten gericht.

Algemeen wordt opgemerkt dat het dier kleiner is dan zijn broers en zussen.

Congenitale of verworven hydrocephalus delen deze eerste tekenen die u zouden moeten waarschuwen. Afhankelijk van het getroffen hersengebied verraden verschillende symptomen de aandoening:

• Visueel tekort;
• Agitatie of uitputting;
• Groeivertraging voor het kitten;
• Verminderde alertheid;
• Rond in cirkels;
• Convulsies of epileptische aanvallen;
• Ongebruikelijke agressie.

Bij volwassen katten zou een lage hoofdpositie of een plotselinge gedragsverandering u moeten waarschuwen. Als u een of meer van deze symptomen opmerkt, raadpleeg dan uw dierenarts. Hij zal aanvullende tests aanbieden om een ​​diagnose te stellen.

Voordat de dierenarts de diagnose hydrocephalus bevestigt, zal hij zich baseren op de geschiedenis van de kat en uw antwoorden op zijn vragen. Als het dier nog jong is, zal hij een echo maken van de fontanel – als deze nog open is – om te kijken of er sprake is van te veel ophoping van hersenvocht. Om de getroffen gebieden bij de kitten of volwassen kat in beeld te brengen, zal de dierenarts een MRI uitvoeren om de verwijde ventrikels te kwantificeren en op zoek te gaan naar andere afwijkingen.

Zijn er behandelingen voor katten met hydrocephalus?

Om ontstekingen van het hersenweefsel te verlichten, schrijft de dierenarts een behandeling voor die gericht is op het verminderen van hersenoedeem. Afhankelijk van de diagnose en de gezondheidstoestand van de kat zal een behandeling met corticosteroïden op basis van acetazolamide, omeprazol of furosemide worden aangeboden om de daarmee samenhangende convulsieve aanvallen te beperken en de productie van CSV uit de choroïdale plexussen te verminderen. Deze therapie gecombineerd met diuretica en anticonvulsiva levert helaas weinig resultaat op. Deze behandeling wordt vaak vóór de operatie aangeboden, waarvan het succespercentage 50 tot 80% van de gevallen vertegenwoordigt. Gespecialiseerde teams creëren een kunstmatig kanaal om hersenvocht (CSF) van de hersenen naar de buik af te voeren. Dit wordt een ventriculoperitoneale shunt genoemd. Deze operatie helpt het oedeem te verminderen, maar er kunnen complicaties optreden: obstructies en infecties. Postoperatieve zorg is daarom omslachtig en vereist echte betrokkenheid van de eigenaren van de hydrocephaluskat.

Voorgesteld wanneer medische behandeling geen verbetering oplevert in de resorptie van oedeem en de productie van hersenvocht, stopt een operatie de progressie van de ziekte, maar kan de laesies die vóór de operatie waren opgelopen niet verminderen. Hoewel het een opmerkelijke verbetering van het levenscomfort van het dier met zich meebrengt, vertegenwoordigen de chirurgische risico’s 15 tot 30% van de gevallen. De herstelmogelijkheden van de kat blijven onbekend ondanks de hoge operatiekosten.

Het voortbestaan ​​van het dier en het herstel van zijn functies zijn afhankelijk van de ernst van de laesies veroorzaakt door intracraniale hypertensie en de symptomen die de kat vertoont. In het geval van verworven hydrocephalus is de prognose zeer vaak levensbedreigend.

Kunnen we hydrocephalus bij katten voorkomen?

Zeldzame onderzoeken naar de genetische oorzaken van de aangeboren vorm van hydrocephalus maken het momenteel niet mogelijk om de ziekte te voorkomen. Er is ook geen test om de detectie ervan mogelijk te maken. Het is echter mogelijk om de kat tegen de verworven vorm te beschermen door:

• Regelmatig ontwormen tegen inwendige parasieten zoals Toxocara canis;
• Vaccinatie tegen tyfus of kattenpanleukopenie;
• Vaccineren tegen FIP of katachtige infectieuze peritonitis.

In het geval van infectie met het protozoa Toxoplasma gondii bestaat er geen preventieve behandeling. Katten raken meestal besmet door het jagen op en eten van geïnfecteerde prooien. Toxoplasmatische infectie veroorzaakt weinig symptomen bij het dier dat een definitieve gastheer van de parasiet wordt. De besmette kat verwelkomt de parasieten waarvan hij de eieren in de ontlasting afwijst. Immuun voor het leven, de kat rapporteert de ziekte niet. Zeldzamer bij katten komt de ziekte voor bij dieren die al lijden aan een pathologie die hun immuunsysteem verzwakt: kattenleukose, infectieuze peritonitis, IVF. De ziekteverwekker wordt actief en vormt cysten in de spieren of hersenen van de kat. Het kan dan de circulatie van hersenvocht in gevaar brengen en hydrocephalus veroorzaken. Als uw kat lijdt aan uveïtis of chorio-retinitis, kan dit een teken zijn dat hij niet immuun is voor het protozoa Toxoplasma gondii. Behandeling met antibiotica en foliumzuursyntheseremmers in combinatie met andere medicijnen ter ondersteuning van het lichaam zal door de dierenarts worden voorgeschreven. De door toxoplasmose ontwikkelde neurologische aandoeningen zijn onomkeerbaar; een snelle behandeling van het dier bij de eerste symptomen is essentieel.