Houtslakken, tuinslakken: lijst met soorten!

Slakken komen voor in zeer gevarieerde habitats, maar het enige wat ze gemeen hebben is een redelijk stabiele luchtvochtigheid. We vinden ze dan ook in bossen, maar ook rotsen of redelijk vochtige parken en tuinen. Sommige soorten hebben zich echter aangepast aan het leven in drogere gebieden, zoals kalksteengazons. Dit laatste type habitat is in verval en profiteert van beschermingsmaatregelen zoals die geïnitieerd door het netwerk Natura 2000. Ook kunnen we in de bergen slakken tegenkomen, zoals de Columella columella
aanwezig tot 2900 meter in de Zwitserse Alpen. In dit artikel zijn we geïnteresseerd in de meest voorkomende bos- en tuinslakken in Frankrijk.

Hoeveel soorten slakken kennen we?

In Frankrijk is de diversiteit aan slakkensoorten opmerkelijk. De Liga voor de Bescherming van Vogels (LPO) Île-de-France somt meer dan 400 soorten op, maar dit omvat ook slakken en naaktslakken die nauw verwant zijn. Het Nationaal Natuurhistorisch Museum vermeldt 691 soorten weekdieren in Frankrijk, waaronder 33 soorten tweekleppigen, 251 zoetwaterslakken en 407 landslakken en naaktslakken. Een derde van deze soorten is endemisch, wat betekent dat ze nergens anders ter wereld voorkomen, en 11% ervan wordt met uitsterven bedreigd.

Leven slakken in welk bos of tuin dan ook?

Slakken komen vaker voor op kalksteengronden en slakken die op zure gronden leven, hebben kwetsbaardere schelpen. U weet ongetwijfeld dat slakkenhuizen voornamelijk bestaan ​​uit calciumcarbonaat, een stof die overvloedig aanwezig is in kalksteen. Deze weekdieren hebben daarom een ​​aanzienlijke hoeveelheid calcium nodig om hun schelpen te behouden en te ontwikkelen. Kalksteenbodems bieden een ideale omgeving voor slakken.

Elke soort heeft zijn leefgebied zorgvuldig geselecteerd. Maar als we beter kijken, beseffen we dat we er meer van vinden in kalksteengebieden dan in zure gebieden. Zo is het in een kalksteenbos mogelijk om 40 verschillende soorten slakken te identificeren, terwijl in een zuur bos (dat bijvoorbeeld voornamelijk uit sparrenbomen bestaat) het aantal geregistreerde soorten daalt tot 10.

Dit aantal varieert ook afhankelijk van de gemiddelde jaartemperatuur. Hoe warmer en vochtiger het klimaat, hoe groter het aantal soorten.

Slakken van het geslacht Cepee

Onder de soorten die u het meest waarschijnlijk in uw tuin zult tegenkomen, op voorwaarde dat u in een voor hen gunstige regio woont, omvatten wij Cepaea hortensis En Cepaea nemoralis.

Deze soorten behoren echter tot de meest voorkomende en waargenomen slakken vanwege hun vermogen om een ​​grote verscheidenheid aan omgevingen te bezetten. Je kunt ze dus ook in bossen en weilanden tegenkomen.

Deze slakken staan ​​bekend om hun bolvormige, kleurrijke schelpen die mogelijk donkere spiraalbanden hebben. Ze variëren sterk in kleur en patroon, waardoor het moeilijk kan zijn om ze te identificeren en te onderscheiden van andere nauw verwante soorten. Cepaea hortensis En Cepaea nemoralis onderscheiden zich door de kleur van de peristome (de rand van de schaalopening) – licht voor de eerste en donker voor de andere. Vanzelfsprekend moet je een expert zijn om te weten wie het is!

De bosslak (Cepaea sylvatica) leeft in bossen tussen 500 en 2.400 m hoogte. De schaal is kleiner dan die van de twee reeds genoemde soorten. Deze slak komt voor in de Alpen en de Jura, in Frankrijk en Zwitserland. Het is ook aanwezig in het Boven-Rijndal tot aan Karlsruhe en Worms. Het werd geïntroduceerd in de tuinen van Landsberg (Lechvallei).

De struikslak

De struikslak of Arianta arbustorum is een wijd verspreide soort in Europa. Deze slak onderscheidt zich door zijn stevige, bolvormige schaal, waarvan de kleur varieert van bruin tot geelachtig groen. Het is ook vaak versierd met donkerdere banden of vlekken.

Wat de habitat betreft, Arianta arbustorum toont een voorkeur voor vochtige en schaduwrijke gebieden. Het wordt zowel aangetroffen in loof- en naaldbossen als in heggen, natte weiden en tuinen. Deze soort, aangepast aan het leven op hoogte, kan tot 2000 meter boven zeeniveau voorkomen. Hij is dag en nacht actief, bij vochtig weer, en voedt zich met verschillende planten, dode bladeren en soms ontbindend dierlijk materiaal.

Het kleine grijze

De eekhoornslak, wetenschappelijk genoemd Helix aspersais een van de meest voorkomende landslakken.

Het wordt gevonden in verschillende delen van de wereld, Europa, Afrika, Azië, Noord- en Zuid-Amerika, maar ook in Australië en Nieuw-Zeeland. Het voedt zich met een breed scala aan planten, waaronder groenten, bloemen, fruit en sierplanten. De schaal is ruw en onderscheidt zich door brede donkere banden, onderbroken door fijne geelachtige strepen. De basis heeft een heldere kraal.

Hij past zich aan verschillende omgevingen aan, maar geeft de voorkeur aan vochtige en koele ruimtes. In Frankrijk wordt hij veelvuldig aangetroffen in parken en tuinen, waar hij zich vooral voedt met brandnetels.

Bourgondische slak

Helix pomatia is de grootste slaksoort die op het Franse vasteland leeft. Het heeft een grote bolvormige schaal, dik en stevig, roomwit tot lichtbruin van kleur en fijn gestreept.

Deze slak geeft de voorkeur aan habitats met een hoge luchtvochtigheid en lage temperaturen. Hij houdt van zachte grond om zichzelf te begraven en te overwinteren of zijn eieren te leggen. Het wordt aangetroffen in open bossen en struiken op kalkhoudende substraten. In de Alpen kan hij tot 2.100 meter boven de zeespiegel leven, maar dit blijft ongebruikelijk. In Zuid-Engeland is het beperkt tot met gras begroeide of struikgewas.

Helix pomatia is een hermafrodiet. De voortplanting begint eind mei in Midden-Europa. Eieren worden gelegd in juni en juli, in groepen van 40 tot 65 eieren. Het bereikt volwassenheid tussen de twee en vijf jaar oud. De levensverwachting kan oplopen tot 20 jaar, maar veel mensen sterven eerder als gevolg van zomerdroogte en wintervorst.

De soort staat vermeld op de Rode Lijst van de IUCN en geniet een zekere mate van bescherming in Europa, zelfs op plaatsen waar hij is geïntroduceerd, zoals het Verenigd Koninkrijk. De commerciële inzameling wordt dus in verschillende landen gereguleerd om de oogst van bevolkingsgroepen die in vrijheid leven te reguleren.

Mag je overal en op welke manier dan ook slakken verzamelen?

Buiten uw tuin is het “oogsten” en de verkoop van Bourgondische slakken sinds 1979 in Frankrijk gereguleerd. Het verzamelen van deze slakken is van 1 april tot 30 juni verboden, ongeacht hun grootte. De rest van het jaar is het mogelijk om ze te verzamelen, op voorwaarde dat de schelp een diameter groter dan of gelijk aan 3 cm heeft. De eekhoorn kan het hele jaar door worden verzameld, op voorwaarde dat er een zoom aan de rand van de schaal aanwezig is: dit is een criterium voor volwassenheid.

Een prefectuurdecreet kan echter het verzamelen van slakken specifiek voor elke afdeling verbieden. Het is daarom in uw belang om uit te zoeken wat wel of niet mogelijk is. De straffen kunnen oplopen tot zes maanden gevangenisstraf en een boete van € 9.000.

Door Laetitia Cochet – Gepubliceerd op 15-01-2024