Hertengewei verzamelen: waar en wanneer? Hebben we het recht?

Wie staat er niet een keer oog in oog met een verzameling hertengeweien die aan de muur van een kasteel hangen tijdens een erfgoedbezoek? Als je er niet per se van droomt om een ​​collectie op te bouwen die een statig huis waardig is, wil je gewoon geweien verzamelen. Is dit een legale activiteit? En zo ja, waar en wanneer kun je die vinden?

De geweicyclus

Geweien zijn benige organen, anders dan hoorns. Geweien zijn gevasculariseerd, dat wil zeggen, ze bestaan ​​uit veel kleine bloedvaten. Het gewei kan 30 kg wegen. Ze groeien een jaar lang continu door, waarna ze eraf vallen. Hun rol is nog niet precies bekend: instrument dat wordt gebruikt om te vechten of zichzelf te verdedigen, instrument van interindividuele herkenning of gebruikt om voedsel te nemen? Eén ding is in ieder geval zeker, de onderzoekers hebben geen verband gevonden tussen de grootte van het gewei en het voortplantingsvermogen van het hert.

Omdat geweien alleen door mannelijke herten worden gedragen en hun ontwikkeling de cyclus van testosteronproductie volgt. Een hormonale disfunctie zal gevolgen hebben voor de productie van geweien. Hun groei begint in de lente, vanaf een bevestigingspunt op de schedel dat de pedikel wordt genoemd. Ze zijn zacht en breekbaar en worden vervolgens beschermd door een stof die “fluweel” wordt genoemd vanwege het aspect dat dicht bij de stof van fluweel ligt, dat op het bos blijft totdat de takken hard worden.

In de zomer groeit het gewei tot 2,5 cm per dag. Zodra het bot goed gevormd en hard is, rond juli-augustus, droogt het fluweel uit en valt het eraf. Het hert wrijft vervolgens met zijn gewei tegen harde oppervlakken in zijn omgeving om de val te versnellen. Dit is het paaiseizoen.

De sleurperiode volgt. Het is de periode van de liefde. Vanaf ongeveer half september (als de zomer warm is geweest, zal het iets eerder zijn) tot begin oktober is de hertenplaat dan te horen. Het bos blijft kaal. Het mannelijke hert heeft een donkere vlek op de buik en de vacht in de nek is erg lang.

Het is een zeer vermoeiend seizoen voor herten omdat ze bijna niets eten, bezig zijn met rivalen bevechten, paren, de vrouwtjes van hun kudde bekijken, enz. Zo kunnen ze tot 20 kg afvallen. De jonge mannetjes, krachtiger en duurzamer, hebben dus een betere kans om te paren aan het einde van de bronst, wanneer de oudste individuen uitgeput zijn en hun kudde minder efficiënt in de gaten houden.

Na de bronst moet je eten en slapen om de winter door te komen. Het gewei komt los van de schedel, zonder pijn te veroorzaken omdat het bot niet langer gevasculariseerd is. Dit wordt vervellen genoemd. Het komt voor tussen februari en half april, waarbij de jongen ze als laatste verliezen.

Jaar na jaar wordt het gewei langer, massiever en zwaarder, maar niet meer vertakt. Zonder gewei wordt het volwassen hert geïdentificeerd door zijn grootte, die groter is, zijn silhouet, steviger en zijn nek, die meer ontwikkeld is dan bij het vrouwtje.

Kunnen we hertengeweien verzamelen, waar en wanneer?

Gezien de geweicyclus weet je wanneer je rui kunt verwachten: late winter en vroege lente.

Maar in welke gebieden vind je ze?

Het hert is vooral een soort van open omgevingen. De grote populaties van Schotland leven het hele jaar door in bosloze gebieden. In de bergen zijn herten aanwezig in alpenweiden tot 3.000 meter boven zeeniveau, vooral tijdens de bronstperiode. De totale afwezigheid van water in het mediterrane klimaat beperkt de ontwikkeling van populaties rond de Middellandse Zee. In Frankrijk heb je de meeste kans om rui te vinden in de laaggelegen en vlakte bossen, omdat in deze gebieden de dichtste hertenpopulaties leven.

De vraag is of je toestemming hebt om een ​​gevonden rui op te pakken. Om de vraag te beantwoorden, is het nodig te verwijzen naar het bodemrecht en naar artikel 546 van het Burgerlijk Wetboek dat aangeeft dat “de eigendom van een roerende of onroerende zaak recht geeft op alles wat het voortbrengt, en op wat is incidenteel ermee verbonden, natuurlijk of kunstmatig”.

Een morph behoort dus toe aan de eigenaar van de plaatsen waar je hem vindt. De eigenaar of houder van het eigendomsrecht van een stuk grond kan het verzamelen van rui verbieden. U moet zich daarom informeren voordat u iets doet waarvan u zou kunnen worden beschuldigd. In bossen en andere gebieden van het openbaar domein is het noodzakelijk om contact op te nemen met het gemeentehuis, het ONF of de openbare instelling die de plaatsen beheert, zoals bijvoorbeeld in het geval van de domeinen van het Château de Chambord.

Het dierenpark Sainte-Croix in de buurt van de stad Rhodos oogst elk jaar het gewei van hun herten, damherten en rendieren om ze te koop aan te bieden en geld in te zamelen voor het Sainte-Croix Biodiversiteitsfonds. Prijzen variëren tussen de 10 en 300 euro, afhankelijk van de kenmerken van de rui.

De grootste Franse collectie hertengeweien

De meest indrukwekkende Franse collectie hertengeweien is ongetwijfeld die van het Château de la Celle-les-Bordes, gelegen in het bos van Rambouillet. Het komt meestal van de jachtactiviteit en niet van het eenvoudig verzamelen van vervellingen. Inderdaad, het kasteel, oorspronkelijk gebouwd door een familielid van Henri IV, werd in 1870 gekocht door de hertog van Uzès, die er het centrum van zijn jachtploeg van maakte en er zijn roedel installeerde, die tot 60 honden telde. De collectie van 2.400 hertengeweien is verspreid over de muren en plafonds van de ontvangstruimten op de begane grond en loopt over in de trappen en op de buitengevels. Op elk bos staat de datum, de plaats en de omstandigheden van de vangst van het dier.