De veelvraat of veelvraat, een echt vraatzuchtig dier

De veelvraat dankt zijn naam aan een onverzadigbare honger naar aas en meer. De marterachtigen vallen brutaal prooien aan die vijf keer zo groot zijn. In Canada wordt de veelvraat beschouwd als het meest woeste dier. Portret van een onverschrokken zoogdier.

De veelvraat, een zeer grote marterachtigen

de veelvraat (Gulo Gulo), ook wel veelvraat genoemd (“boze geest” voor de Indiaanse stam van de Micmacs van de Amerikaanse noordoostkust) evolueert op de landen met het barre klimaat van het noordelijk halfrond. Het wordt soms “beer-stinkdier” genoemd omdat het zijn territorium en zijn voedsel met urine markeert. Het dier behoort tot de orde van carnivoren en de marterachtigenfamilie waarvan het een van de grootste vertegenwoordigers is, met de gigantische otter van het Amazonegebied.

Een air van kleine beer voor de veelvraat

Met een brede kop, afgeronde oren geborduurd in beige, een bruine jas en korte, stevige benen lijkt de veelvraat op een kleine beer. Net als hij gromt en brult de veelvraat. Maar anders dan de marterachtigen vertoont hij lichtere banden op zijn flanken en staart, evenals een witte vlek op de borst. Zijn ledematen en gezicht zijn vaak donkerder. Het gedrongen en gedrongen zoogdier meet tot 115 cm lang (inclusief een borstelige staart van ongeveer twintig centimeter) en 45 cm bij de schoft. De marterachtigen wegen tussen de 12 en 18 kg en kunnen 30 kg wegen. Met een gewicht tussen de 8 en 12 kg gemiddeld is het vrouwtje kleiner.

De veelvraat: gesneden om de kou het hoofd te bieden

Aangepast aan extreme kou, bestaat zijn dikke en isolerende vacht uit twee soorten haar: de vulling, kort en zeer dicht, houdt de warmte dicht bij het lichaam terwijl de buitenste laag – langer en waterafstotend – geen water vasthoudt en bescherm het tegen vocht. Zijn brede voeten, met vijf tenen, strekken zich uit tot lange, gebogen, half intrekbare klauwen waarmee hij in bomen kan klimmen. Net als sneeuwschoenen maken de grote poten het gemakkelijker om door de sneeuw te bewegen. Met zijn 38 tanden en zijn gespierde kaak kan hij het bevroren vlees van het aas waar hij van houdt vermalen.

De veelvraat leeft in het hoge noorden

De veelvraat leeft voornamelijk in het westen van Canada en Alaska. Het wordt ook gevonden in Scandinavië, Oost-Europa en in het uiterste noorden van Azië (Siberië, Rusland). In zijn verspreidingsgebied koloniseert hij regio’s die ver van mensen verwijderd zijn, omdat hij maagdelijke ruimtes nodig heeft om te overleven. Het mannetje beslaat een territorium van meer dan 1.000 km2 waarop hij samenwoont met twee of drie vrouwtjes. De marterachtigen bezoeken naaldbossen, toendra’s, taiga’s, open graslanden en struikgewasgebieden. Desnoods zoekt hij zijn toevlucht onder een boomstronk, in een grot, een struik of gaat hij in de sneeuw liggen. Maar dag en nacht jagend, zoekt hij zelden beschutting ondanks barre klimaten.

De veelvraat, liefhebber van aas

De veelvraat is een overwegend vleesetende alleseter en heeft een zeer gevarieerd dieet: hij voedt zich over het algemeen met karkassen (bevroren vlees en botten), voornamelijk hazen, bevers, vossen en vult zijn dieet aan met eieren, insectenlarven, bessen en fruit. Er is eerder waargenomen dat het dier de overblijfselen van walvissen, walrussen en zeehonden consumeerde. Bekend om zijn vraatzuchtige eetlust, kan de veelvraat veel grotere prooien doden, zoals rendieren, elanden, herten, elanden, elanden, herten of dikhoornschapen. Het valt over het algemeen exemplaren in een zwakke staat aan: oud, ziek, vast in diepe sneeuw of gevangen in een val. Behendig en volhardend kan het dier tot 50 km per dag afleggen om voedsel te zoeken, bijvoorbeeld wanneer het een kudde herten volgt.

Wolverine, woest en eenzaam

Als sommige leden van dezelfde familie soms samenleven, is de veelvraat een vrij solitair dier, behalve tijdens het broedseizoen. Zeer agressief tegenover andere soorten, aarzelt hij niet om een ​​zwarte beer of een wolf aan te vallen om hen van hun jacht te beroven. De veelvraat is ook de vijand van vallenzetters van wie hij vallen aas steelt. Wanneer hij zich verzadigd voelt, bewaart de marterachtigen het voedsel onder de sneeuw nadat hij het met zijn geur heeft doordrenkt, waardoor elke indringer wordt ontmoedigd om het te consumeren.

De wilde paring van de veelvraat

Van mei tot augustus sluipen mannetjes en vrouwtjes uit hun eenzaamheid om te paren met een ritueel gekenmerkt door kreten en beten. Zoals bij veel marterachtigen wordt de implantatie van het embryo ongeveer zes maanden uitgesteld. Aan het einde van de dracht – die tussen de dertig en vijftig dagen duurt – baart het vrouwtje gemiddeld drie jongen, die ze vurig verdedigt tegen elke indringer. De moeder geeft haar kroost borstvoeding tot ze drie maanden oud zijn. Eenmaal gespeend, beginnen de jongen zelfstandig te foerageren, maar blijven tot de volgende herfst in de moederschoot en verspreiden zich dan. De veelvraat bereikt de volwassen grootte na ongeveer een jaar en geslachtsrijp rond de leeftijd van ongeveer twee of drie jaar.

Veelvraat: een afnemende bevolking

Oorlogvoerend, in staat om zichzelf te verdedigen tegen grotere dieren, ontmoet de veelvraat weinig natuurlijke vijanden. De wolf is zijn grootste vijand, terwijl de bruine beer, de steenarend en de poema de zwakste veelvraten kunnen aanvallen: klein, onervaren of ziek. De Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN) classificeert de soort als “Minste zorg”, maar benadrukt de achteruitgang van de populaties die worden getroffen door ontbossing. Zo komt de marterachtigen, die ooit in overvloed voorkwamen in het oosten van Canada, daar nu slechts in beperkte aantallen voor. Vervolging (vanwege zijn slechte reputatie) en stroperij (vanwege zijn vacht) vormen een ernstige bedreiging voor de soort. De levensduur van de veelvraat is tien jaar in het wild en vijftien jaar in gevangenschap.