De muurhagedis: een klein reptiel op zijn hoogtepunt

Hij ligt te zonnebaden, roerloos op een lage muur. Je kunt hem van dichtbij benaderen maar op het laatste moment zal hij sneller dan de bliksem wegrennen. Een koudbloedig dier, de muurhagedis heeft warmte nodig. Zo zal hij zijn gezicht richten zodra de rust terugkeert. Presentatie.

Een verwarrende jurk

De muurhagedis (Podarcis muralis) is een veel voorkomende kleine soort in Europa. Met een grootte die varieert van 12 tot 20 cm, heeft hij een slank silhouet: lange kop, dunne benen, langwerpige vingers die het gemakkelijker maken om muren te beklimmen, afgeplat en dun lichaam eindigend in een taps toelopende staart. Een palet van kleuren met verschillende tinten laat het toe om samen te smelten met de stenen waarop het zich koestert: zijn geschubde vacht, min of meer gestreept, kan grijs tot bruin zijn met soms een groenachtige of roodachtige tint. Mannetjes vertonen grote vlekken die blauwe markeringen op de rand van de buik kunnen dragen, terwijl vrouwtjes meer discrete kleuring vertonen en vlekken die longitudinale lijnen vormen. Wat betreft de jongen van het jaar, ze zijn donkergrijs met lichtere vlekken.

De zomer, het favoriete seizoen van de hagedis

Zoals bij alle reptielen varieert de temperatuur van zijn lichaam afhankelijk van de omgeving waarin hij zich ontwikkelt: wanneer de kou van de winter hem verdooft, begint de hagedis te overwinteren. Zijn favoriete bezigheid? Slaap in zijn hol, maar, altijd op zijn hoede, zal hij tevoorschijn komen als de zon schijnt om energie op te doen. De meeste bevolkingsgroepen leven op zeer hete en droge plaatsen: lage muren, puin van stenen, rotsen, rotspartijen, beton en allerlei soorten minerale scheuren. In de zomer, als de temperatuur te hoog is, glijdt hij de koelte in om zijn lichaam te temperen. Opgemerkt moet worden dat het met de taranto een van de zeldzame reptielen is om te overleven in een stedelijke omgeving waar het op de gevels van huizen klimt.

Mannelijke gevechten

De muurhagedis komt in maart uit zijn winterslaap, met de terugkeer van minder vijandige temperaturen. In het voorjaar houden de rivaliserende mannetjes zich bezig met virulente steekspelen waarbij ze niet aarzelen om elkaar in de staart te bijten om de harten van hun schoonheden te winnen! De paring vindt plaats in april-mei en 4 tot 10 weken later zal het vrouwtje dat de ideale plek heeft gevonden (meestal in een kuil in de grond of onder een steen) daar 2 tot 9 eieren leggen. Namelijk dat ze tot drie keer per jaar kan leggen. Als ze niet allemaal door roofdieren worden opgegeten, zullen de eieren tussen eind mei en juli uitkomen, afhankelijk van het klimaat van het jaar. Er hangt gevaar boven de hagedissen wier lot verband houdt met de ontmoeting met vraatzuchtige vijanden. Als er maar weinigen zullen overleven, zullen de meest brutaalste volwassenen rond de leeftijd van twee zijn.

De kat, vijand nummer 1 van de hagedis

Door zijn kleine formaat is het een gemakkelijke prooi voor roofdieren, vooral kleine carnivoren, waarvan de kat de eerste is. Naast kater zijn ook egels en vogels er dol op. Snel, de muurhagedis heeft een formidabel wapen om aan de vijand te ontsnappen: door spiercontractie – omdat zijn wervels niet aan elkaar vastzitten – breekt zijn staart gemakkelijk (autotomie), en beweegt hij nog steeds na het ontwortelen. Terwijl de aandacht van het roofdier verschuift naar het kronkelende stuk staart, snelt de hagedis weg. En voila! Als hij erin slaagt te ontsnappen aan de vele gevaren die hem te wachten staan, kan hij wel 5 of 6 jaar oud worden.

De muurhagedis, de vriend van de tuinman

Met een klein, zeer energieverslindend metabolisme heeft dit reptiel een grote eetlust. Zijn bewegingssnelheid maakt hem tot een bekwaam jager en hij stelt zijn menu voornamelijk samen uit Insecten: vliegen, rupsen, vlinders, spinnen, krekels, motten, sprinkhanen, sprinkhanen, regenwormen. Zijn honger naar jonge naaktslakken – verslinders van sla en andere bloemen – maakt hem tot een goede vriend van de tuinman. Helaas verzwakt een steeds schadelijkere omgeving het omdat pesticiden en insecticiden de prooi die het begeert verdunnen en ook vergiftigen. Omdat hij niets in de moestuin vernietigt, is de muurhagedis een belangrijke bondgenoot in biologische bestrijding. Dus laat hem koesteren zoals hij wil!