De dolfijn, mythisch zoogdier van alle zeeën

De dolfijn is een van de meest geliefde zeezoogdieren van de mens. Zijn sociale karakter, zijn speelse temperament, zijn opmerkelijke intelligentie en zijn vriendelijke gezicht zijn enkele van zijn vele troeven. Laten we een walvisachtige ontmoeten die alle wateren van de wereld bezoekt.

Zout- en zoetwaterdolfijnen

De Dolfijn (Delphinus delphis) verscheen meer dan 50 miljoen jaar geleden op aarde. Tegenwoordig zijn er meer dan 30 verschillende soorten over de hele wereld. Het zoogdier behoort tot de orde van walvisachtigen, inclusief de groepen van de familie van:

• Delphinidae (oceaandolfijnen), de meest voorkomende ter wereld;
• Platanistoides (zoetwaterdolfijnen), waarvan de ledematen kleiner zijn.

Afhankelijk van de soort is de dolfijn 1,70 tot 4 m lang en weegt hij tussen de 70 en 400 kg.

Spoelvormig lichaam voor de dolfijn

De dolfijn heeft een gladde en soepele huid. Zijn taps toelopende silhouet – dat vervormt om het tumult van het water te dempen – maakt het een begaafd dier voor snelheid (tot 60 km/u). Zijn lichaam is versierd met een rugvin, twee borstvinnen en een staartvin (staart). Zijn ovale kop wordt verlengd door een snavel, een rostrum genaamd, waarvan de kaken zijn bekleed met talloze kleine, allemaal identieke, puntige tanden (homodont). Zijn tong is gekarteld aan de randen. De walvisachtige ademt door de opening op zijn schedel, de opening genaamd.

De dolfijn ontvlucht het koude water

De dolfijn leeft in gematigde, tropische en subtropische zones van de wereld en waagt zich niet in wateren onder de -10°C. Populaties worden geregistreerd in de Stille Oceaan, van Zuid-Japan tot Australië en van Chili tot de Golf van Californië. In de Atlantische Oceaan evolueert het dier van het zuiden van Schotland en Noorwegen naar Patagonië en Zuid-Afrika. Het wordt ook gevonden langs de kusten van Noord-Amerika tot aan de Golf van Mexico. Bovendien bezetten de bevolkingen de Zwarte Zee, de Rode Zee en de Indische Oceaan op het grondgebied van Indonesië. De Middellandse Zee herbergt voornamelijk de tuimelaar. Sommige pelagische soorten leven in open zee, terwijl andere dicht bij kustgebieden blijven, waar het water warm en ondiep is.

De dolfijn: een opportunistische carnivoor

De kustdolfijn eet gevarieerder dan de pelagische soorten. Hij is vleesetend en opportunistisch en eet voornamelijk kleine vissen (ansjovis, makreel, harder, sardines, hond, paling, zaagvis, enz.), koppotigen (inktvis, inktvis, octopus, enz.) en minacht schaaldieren zoals krill en garnalen niet. De kustdolfijn voedt zich over het algemeen alleen en valt geïsoleerde prooien aan, terwijl de pelagische populatie vaak in groepen jaagt om scholen vissen gemakkelijker te omsingelen en te vangen.

De dolfijn, intelligent en gevoelig

Met een hersengewicht van 3 kilo tot 8 kilo, afhankelijk van de soort, wordt de dolfijn door wetenschappers beschouwd als intelligenter en geëvolueerd dan de aap. Het dier vertoont ook extreme gevoeligheid, in staat om emoties zoals verdriet en stress te ervaren. Empathisch, hij voelt het lijden van een soortgenoot en kan, net als huisdieren, bepaalde menselijke gewoonten begrijpen, hem beschermen en hem helpen in geval van gevaar, zonder daarvoor te zijn opgeleid. De dolfijn is een van de zeldzame wilde soorten die door mensen worden benaderd.

De dolfijn slaapt maar met één oog open

Om te communiceren, zenden dolfijnen een uniek fluitje uit dat, net als een vocale signatuur, hen in staat stelt elkaar te herkennen. Daarnaast produceert de walvisachtig ultrageluid (echolocatie) dat weerkaatst op een object, prooi of obstakel en daarnaar terugkeert in het binnenoor. Deze geavanceerde sonar helpt bij het inschatten van de afstand die het scheidt van deze elementen. Als het geen geur heeft, kan het zoogdier echter geluidsfrequenties horen die tien keer hoger zijn dan de mens. De dolfijn heeft een bijzonder kenmerk: hij heeft een vrijwillige ademhaling en moet aan de ademhaling “denken” door regelmatig naar de oppervlakte van het water te stijgen om vervolgens weer in apneu te duiken. Dit is de reden waarom het zoogdier nooit volledig slaapt: wanneer een deel van zijn hersenen rust, blijft een ander deel functioneren.

Baby Dolfijn Kindermeisjes

De verkeringshows duren enkele weken waarin het mannetje pronkt door een groot aantal acrobatiek uit te voeren. Polygaam, hij zal tijdens het broedseizoen met meerdere vrouwtjes paren. Na een draagtijd van 10 tot 12 maanden, afhankelijk van de soort, wordt een enkele dolfijn geboren. Tijdens de geboorte wordt de ouder bijgestaan ​​door 2 of 3 andere vrouwtjes die de baby voorzichtig naar de oppervlakte van het water duwen zodat hij voor het eerst ademhaalt. De kindermeisjes waken ook over de pasgeborene als zijn moeder weggaat om te eten. De baby drinkt meer dan een jaar moedermelk en blijft 5 of zelfs 6 jaar bij de moeder. Jonge mannetjes zijn rond de 10 jaar geslachtsrijp, maar paren zelden voordat ze 15 jaar oud zijn.

Bedreigingen van allerlei aard

Orka’s en haaien zijn de belangrijkste roofdieren van de dolfijn. In bepaalde delen van de wereld wordt nog steeds op de dolfijn gejaagd (soms in de vorm van rituele bloedbaden), maar hij wordt vooral bedreigd door de vermindering van zijn voedsel als gevolg van de industriële visserij. Het wordt ook beïnvloed door de vervuiling van de wateren van de wereld door de inname van veel pesticiden in de hele voedselketen. Aan de andere kant, wanneer ze scholen vis omsingelen, worden veel soorten gevangen in pelagische drijfnetten waar ze omkomen. Bij de dolfijn leeft het vrouwtje gemiddeld langer dan het mannetje: 70 tot 80 jaar tegenover 50 tot 60 jaar.