Coma bij honden: oorzaken, symptomen, behandelingen en preventie

Wanneer de hond niet meer reageert op verzoeken van buitenaf of een gedeeltelijk of volledig bewustzijnsverlies heeft, spreken we van een coma. Vegetatieve functies zoals hartactiviteit, ademhaling en spijsvertering blijven intact. De hersenstam of hersenschors van de hond is aangetast, waardoor het dier niet kan reageren op uw oproepen, noch op de gevaren eromheen. Verschillende trauma’s of pathologieën kunnen leiden tot coma van een hond. De door de dierenarts overwogen behandelingen zijn vooral afhankelijk van de oorzaak.

Hoe kan een hond in coma raken?

Er zijn waarschijnlijk verschillende oorzaken die tot deze pathologische toestand leiden, die wordt gekenmerkt door verlies van bewustzijn, gevoeligheid en beweeglijkheid van de hond. De eerste is vaak een gewelddadige en accidentele traumatische shock die hersenbloedingen en hersenletsels veroorzaakt. Een val of een botsing met een voertuig kan ervoor zorgen dat het dier in coma raakt, maar het is niet de enige. Parasitosen, aangeboren, parasitaire of schimmelziekten kunnen, zonder behandeling, de functies van het lichaam in gevaar brengen:

• meningitis;
• Encefalitis;
• Epilepsie;
• Hydrocephalus;
• Diabetes suiker;
• Kankers.

Cardiovasculair accident of beroerte brengt ook een risico op coma voor de hond met zich mee. Ongelukken in het huishouden waarbij giftige producten of medicijnen worden ingenomen, kunnen de hersenfuncties van uw trouwe viervoeter beïnvloeden.

Ten slotte veroorzaken dierenartsen, wanneer zij een chirurgische ingreep uitvoeren, deze staat van bewusteloosheid of kunstmatige coma om chirurgische zorg aan het dier uit te voeren: reconstructieve chirurgie, schilfering of sterilisatie.

Wat zijn de symptomen van een hond in coma?

Wanneer de hersenfuncties worden aangetast en de hond in een diepe of gedeeltelijke coma raakt, moeten veel tekenen u waarschuwen:

• Uw hond reageert niet op vocale of zintuiglijke stimulatie: zijn naam roepen, met zijn vingers knippen, zijn snorharen of zijn huid aanraken.
• Zijn pupillen zijn verwijd. Wanneer u een directe lichtbron op het netvlies plaatst, vertoont deze geen reactie.
• Hij lijkt te slapen en zijn spieren zijn niet afgezwakt.
• Hij vertoont weinig of geen automatische reflexen. Deze laatste lijken, indien aanwezig, erg zwak.
• De ademhaling verandert plotseling: deze kan langzaam, korter of schokkerig worden.
• Uw hond heeft stuiptrekkingen.

Als u een of meer van deze symptomen opmerkt en uw hond reageert niet, plaats de hond dan op zijn rechterkant met de voor- en achterpoten gestrekt. Maak hem los van zijn halsband of harnas om zijn luchtwegen vrij te maken en open zijn mond om zijn tong te laten zakken en uit te steken. Bij brachycefale honden oefent u de sternale veiligheidspositie uit: leg ze plat neer en houd de mond op een kier, de tong naar buiten. Plaats de achterpoten ingestopt en de voorpoten uitgestrekt en weg van het lichaam. Neem contact op met de dierenarts zodat hij zo snel mogelijk kan ingrijpen.

Welke behandelingen zijn er voor de hond in coma?

De behandeling van coma bij honden hangt af van de oorzaak, de snelheid van de behandeling en de reactie van de kleine patiënt op de behandeling.

De dierenarts zal eerst de coma en de omvang ervan bevestigen door verschillende tests uit te voeren op zijn motoriek, hersenstamreflexen en zijn bewustzijnsniveau. Door een volledige scanner uit te voeren, is het mogelijk om de lichaamsdelen die bij een ongeval zijn getroffen in beeld te brengen, zodat het hanteren en verdoven van het dier tot een minimum wordt beperkt. De aangepaste Glasgow-comaschaal maakt het mogelijk om de neurologische gebreken te beoordelen die tijdens de follow-up van de hond worden veroorzaakt. De dierenarts noteert dus elke 30 tot 60 minuten het verloop van de coma door te controleren:

• Constante of intermitterende stijfheid van de ledematen van de hond;
• Het optreden van gedeeltelijke of totale lichaamsontspanning – hemiparese of tetraparese – of volledige stijfheid als gevolg van decerebratie;
• Pupilreflexen en pupilcontracties;
• Reactie op visuele en auditieve stimuli;
• Reactie op herhaalde pijnprikkels.

Wanneer de hond een score lager dan 8 heeft blijven de overlevingskansen zeer precair, tussen 9 en 14 worden ze gereserveerd, vanaf 15 tot 18 is de prognose gunstig.

Verschillende behandelingen begeleiden de verzorging van de hond in coma. Ze hangen vooral af van de redenen die dit laatste veroorzaakten en van de laesies die in de hersenschors verschenen. Tijdens intracraniaal trauma tilt de dierenarts de kop van de hond op om de veneuze terugkeer te bevorderen. Het dier zal ook profiteren van zuurstoftherapie en ventilatie. Ten slotte zullen verschillende medicamenteuze behandelingen erop gericht zijn de hond te ondersteunen en pijn te verlichten. Ze kunnen gepaard gaan met diuretica, anticonvulsieve behandeling, antibiotica of corticosteroïden.

In het geval van een coma als gevolg van een aanval van hypoglykemie of hyperglykemie zal de dierenarts de bloedsuikerspiegel van het dier herstellen. Zelfs in de context van een gedeeltelijke of korte coma verdient overleg de voorkeur. De dierenarts zal de nodige onderzoeken uitvoeren en de hond indien nodig in het ziekenhuis opnemen. Bij een beroerte zal de behandeling anders zijn, omdat deze van geval tot geval wordt beoordeeld.

Hoe coma bij honden voorkomen?

Zoals we hebben gezien, kunnen verschillende oorzaken de coma van een hond veroorzaken. Om te voorkomen dat uw metgezel een verkeersongeval of een val krijgt, verdient het de voorkeur om hem op plaatsen met druk verkeer aan de lijn te houden en hem al vroeg commando’s als “blijf stil”, “zit” en “zit” te leren de rest. Zij kunnen, in geval van gevaar, zijn leven redden. Om huiselijke ongelukken en vergiftigingen te voorkomen, moet u gevaarlijke producten en medicijnen uit de buurt van de snuit van uw huisdier houden. Het jaarlijkse bezoek aan de dierenarts blijft het ideale moment om ervoor te zorgen dat uw hond geen infecties of diabetes krijgt. Wanneer diabetes vroegtijdig wordt ontdekt, zijn eenvoudige dieetmaatregelen voldoende om de progressie van de ziekte te beperken. Als uw hond diabetes heeft, moeten de tekenen van hypoglykemie snel worden behandeld:

• Rusteloosheid of beven;
• Zichtproblemen;
• Spasmen;
• Neerslachtigheid.

Als hij in staat is om te eten, bied hem dan een hondensnoepje aan of injecteer een glucose-oplossing gemengd met water in zijn mond, volgens de aanbevolen dosering. Als zijn toestand geen verbetering vertoont, ga dan dringend naar zijn dierenarts. Wanneer het suikerniveau te hoog is, kan het dier een aanval van ketoacidose krijgen. Hij zal last hebben van braken, buikpijn, uitdroging en een mondgeur die doet denken aan aceton. Het is een levensbedreigende noodsituatie die ziekenhuisopname van de hond vereist.